TESTIS TORSIYONU : Iki tip testis torsiyonu tanimlanmistir.
1)
Intravajinal Torsiyon : Puberte öncesi çagda meydana gelir. Bu tip
torsiyonda altta yatan sebep bell clapper yani çan zili deformitesidir. Bu
hastalarda testisin tunika vajinalis ile olan iliskisinde bir defekt söz
konusudur ve sonuçta testis tunika vajinalis içerisinde serbestçe hareket eder.
Torsiyon meydana geldiginde spermatik kord tunika vajinalis içerisinde döner
buna intravajinal torsiyon denir. Bu anatomik defekt bilateral testis torsiyonu
için predispozan bir sebeptir. Testis torsiyonu olan hastada agri ve
hassasiyet siklikla bulanti ve kusma da eslik eder. Hasta geçmiste de benzer
sikayetlerini anlatabilir. Eger hastanin hikayesinde spontan iyilesen akut
baslangiçli testiküler agri varsa ve testis transvers pozisyonda ise o zaman
intermittan testis torsiyonu düsünülmelidir.
Testis torsiyonunda erken
dönemde fizik muayenede skrotal ödem, eritem ve yüksek seviyede tansvers
pozisyonda testis saptanir. Palpasyonla hassasiyet saptanir ve bazen testisin
üzerinde spermatik kordun ve kan damarlarinin bükülmesine bagli olarak dügüm
palpe edilebilir. Kremaster refleksi genellikle yoktur. Kremaster refleksinin
varligi torsiyonun olmadigini düsündürür ancak ekarte ettirmez. Tam idrar
tetkikinde bir özellik saptanmaz. Rnkli doppler ultrasonografi ve sintigrafi ile
normal testis ile torsiyone testis arasindaki arteriyel kan akimi farki
gösterilebilir. Testis torsiyonunda kan akimi azalmis veya kaybolmustur. Testis
torsiyonu acil cerrahi müdahele gerektirir. Çünkü 12 saati geçen torsiyonda
testisin kurtarilma ihtimali gittikçe azalir. Hayvan deneylerinde gösterilmistir
ki arteriyel oklüzyon iki saat içinde venöz oklüzyon 6-8 saat içerisinde testis
nekrozu ile sonuçlanir. 12 saatten daha az süreli agrisi olan bir hastada fizik
muayene ve hikaye testis torsiyonunu düsündürüyorsa görüntüleme yöntemlerinin
yapilmasi zaman kaybini arttiracagindan acil opere edilmelidir. Testis
torsiyonlu akut skrotumlu her üç hastadan birinde mevcuttur. Eger her hastaya
skrotal eksplorasyon yapilirsa üç hastadan ikisine gereksiz cerrahi müdahele
yapilmis olur.
Ameliyata karar verildiginde;
1-Etkilenen testisin
detorsiyone edilmesi,
2-Diger testisin gelecekte muhtemel torsiyonunu
önlemek için skrotum derisine fikse edilmesi gerekir.
3-Eger nekrotik bir
testisle karsilasilacak olursa orsiektomi yapilmalidir.
2) Ekstravajinal
Torsiyon : Bu tip torsiyon testisin skrotuma fiksasyonundan önce olusur ve
testisin tunika vajinalis ile olan iliskisi normaldir. Bell clapper deformitesi
yoktur. Yenidogan döneminde dogumdan önce veya sonra olusabilir. Bu tip
torsiyonun yenidogan döneminde görülmesinin sebebi yasamin ilk alti haftasinda
skrotal duvar ve tunika vajinalis arasindaki baglantinin gevsek olmasidir.
Testis, spermarik kord ve tunika vajinalis torsiyone olmustur. Yenidogan
döneminde asemptomatik sislik ile kendini gösterir. Skrotal eritem veya mavimsi
renk degisikligi siklikla vardir. Genellikle hassas olmayan bir kitle palpe
edilir.
Iki temel tedavi stratejisi
vardir.
1-Operatif
2-Nonoperatif
Bazi cerrahlar testisin kurtarilma
ihtimali azsa nonoperatif yaklasimi tercih ederler. Bu görüse göre bu hastalarda
bell clapper deformitesi yoktur, kontralateral testis torsiyonu riski düsüktür
ve yeni dogan döneminde artmis anestezi riski olmasi nedeniyle rutin cerrahi
tedavi yapilmamalidir. Diger görüse göre torsiyone testisin diger testise de
zarar verecegi ve bilateral torsiyonun rapor edilmis olmasi sebebiyle cerrahi
tedavi gereklidir. Bunlara ilaveten neonatal dönemde torsiyonun tümör ve
inkarsere herniden ayrimi mümkün olmayabilir. Bu nedenle cerrahi eksplorasyon
yapilmalidir.
APENDIKS TESTIS VE APENDIKS EPIDIDIMIS TORSIYONU
:
Apendiks testis bir müllerian kanal artigidir ve testisin superior kisminda
lokalizedir. Apendiks epi didimis ise epididimin bas tarafinda
lokalizedir ve wolf kanali artigidir. Her iki apendiks torsiyonunda meydana
gelen klinik tablo testis torsiyonuna benzerdir. Apendiks testis torsiyonu
herhangibir yas gurubunda görülebilir ancak ensik 7-12 yas arasinda görülür.
Agri testis torsiyonundaki gibi siddetli degildir. Agri ve sislik birkaç günde
yavas yavas gelisir. Bulanti kusma ates gibi semptomlar çok nadirdir. Fizik
muayenede erken dönemde nisbeten normal veya hafif eritemli hemiskrotum
mevcuttur. Etkilenen taraftaki testis boyutu normal testisten farkli degildi.
Testisin üst polünde hassas küçük bir nodül palpe edilebilir. Skrotum derisi
üzerinde mavimsi renk degisikligi görülebilir buna blue dot sign isareti
denir. Skrotal sislik ve eritem giderek belirginlesir. Tam idrar tetkikinde bir
özellik saptanmaz.
Sintigrafi ve renkli doppler ultrasonografi ile
etkilenen taraftaki testis kan akimi normal olarak saptanir. Ultrasonografi ile
apendiks genellikle görüntülenemez. Preadolesan dönemde atesi olmayan testis kan
akimi normal veya artmis olarak saptanan ve tam idrar tetkiki normal bulunan
hastalarda apendiks testis torsiyonu akla gelmelidir. Tedavide yatak
istirahati, skrotal elevasyon, antienflamatuar ve analjezik tedavi uygulanir.
Tedavi ile enflamasyon ve ödem yaklasik bir haftada geriler ancak muayene
bulgulari tam olarak birkaç haftada düzelir.
HENOCH SCHÖNLEIN PURPURASI
:
Sistemik vaskülitle karakterize bir sendromdur. Deri, gastrointestinal
sistem, eklem ve böbrek siklikla etkilenir, fakat testis ve skrotum tutulumu
vakalarin %15-38inde görülür. Akut skrotumun sebebi spermatik kord ve
testisteki vaskülit tablosuna baglidir. Siklikla testis torsiyonu ile karisir.
Doppler ultrasonografi torsiyondan ayirimda yardimci olur. Hastalar genellikle
10 yasindan küçüktür. Bu hastaligin sebebi bilinmemektedir ve spesifik tedavisi
yoktur.
INKARSERE HERNI :
Hernilerin çogu klinik olarak belirgindir.
Hikayede daha önceden intermittan olarak inguinal bölgede sislik olmasi inguinal
herniyi düsündürür. Bulanti ve kusma genellikle eslik eder. Öncelikle herninin
redükte olup olmadigina bakilmalidir. Fizik muayenede süpheli bulgulari olan
veya skrotal genisleme etyolojisi bilinmeyen hastalarda ultrasonografi tanida
yardimci olur. Ultrasonografide barsak anslarinin skrotum içinde görülmesiyle
tani konur.
HIDROSEL :
Periton sivisinin patent procesus vajinalis
araciligi ile testis etrafinda tunika vajinalis içerisinde toplanmasidir.
Hidrosel genellikle yasamin ilk bir iki yilinda spontan iyilesir. Genellikle
agrisiz skrotal sislik mevcuttur. Bir yasindan sonra sebat eden hidroseller
opere edilir.
FOURNIERS GANGRENI :
Spontan gangren olarak da bilinir.
Primer olarak yenidogan döneminde görülen skrotumun nekrotizan enfeksiyonudur.
Penisin inferior yüzünde ve skrotumda eritem ve ödem ile birlikte prezente olur.
Etken ajanlar gaz olusturan aerob ve anaerob ajanlarin her ikisini birden içerir
patolojik olarak internal pudental arterin dallarinin obliteratif endarteriti ve
skrotal duvar ödemi vardir. Testisler ve spermetik kord testiküler arter
etkilenmediginden korunur. Ultrasonografide skrotal deri ve yumusak doku
kalinlasmasi, hipoekoik ve hiperekoik bölgeler, ödem ve gaz baloncuklari
görilür. Testis ve epididim normaldir.
PATENT PROCESSUS VAJINALIS
:
Nadir olarak ventriküloperitoneal santli hastalarda, periton diyalizi
yapilan hastalarda, künt abdominal travmaya veya varfarin tedavisine sekonder
intraabdominal kanamali hastalarda ve akut apandisitli hastalarda patent
processus vajinalis varligina bagli olarak akut skrotum görülebilir.
Literatürlerde akut apandisitli 14 hasta akut skrotal semptomlarla basvurmus
bunlarin 7 tanesinde perfore apandisite sekonder skrotum ve processus vajinalis
içinde pürülan sivi saptanmistir.