Nöbetçi Eczaneler
22/09/2021

Solunum Problemleri 1

img HAVA YOLLARI VE AKCIGERLERE BAGLI SOLUNUM PROBLEMLERI

ÜST HAVAYOLLARININ OBSTRUKSIYONU :
Kistler, nazal ensefalosel
Konjenital koanal atrezi
Tümörler
Dermoid
Teratom
Heterotropik beyin
Dogumdaki kompresyon yaralanmasi
Yenidoganin ilk nefesi agzin açilmasi ile alinir. 70 cmH2O degerine çikan negatif plevral basinç bu nefesin alinmasini kolaylastirir.
Daha sonra yenidogan, özellikle uyurken, primer olarak burun deliklerinden nefes alir ve verir.
Ilk nefes agizdan
Digerleri burundan oral soluma aylar içinde zamanla ögrenilen bir kavramdir.
Yenidogan primer olarak nazal solunum yapar. Oral solunum yapamaz. Dolayisiyla yenidogan nasal pasajda, nazofarenksde yada farekste obstruksiyon yapan lezyonlar asfiksiye yol açarlar.
Nazal ensefalosel
Heterotopik beyin dokusu
Tümörler (Dermoid, teratom)
Koanal atrezi (Bilateral)
Nazal pasajin kompresyon travmasi gibi patolojilerin hepsi yenidoganda ayni bulgulari verir.
Takipne
Retraksiyonlar
Suprasternal
Interkostal
Subkostal özellikle inspiryumda görülür. Ekspiryum normaldir. Aglama ve ses normaldir.

KOANAL ATREZI
1/ 8000 Dogumda görülür. Erkeklerde 2 misli daha siktir. % 70 Unilateraldir. Tek tarafli olgularin 2 / 3 ünde sagdadir. 1 / 3 ü ise soldadir.
Posterior koana kapalidir. % 10 olguda bir membranla kapalidir. % 90 olguda ise sert damak (maksillanin embriyonik kemiksi lateral palatin prosesi) ile posterior vomer anormal bir sekilde birlesmistir.
Bilateral koanal atrezi asfiksi nedenidir. Çünkü tüm yenidoganlar burundan solurlar. Zor nefes alan bebek aglayinca, agizdan nefes alarak rahatlar. Uykuya dalinca agiz yeniden kapanacagi için yeniden sorunlar baslar. Basini ve boynunu ekstansiyonda tutar.
Beslenme sorunlara yol açar. Emme sürekli olarak aglama ve aspirasyon ataklari ile bölünür.
Koanal atreziye eslik eden anomaliler :
Kraniyofasiyal bozukluklar (Treacher – Collins send.)
Özofagus atrezisi
Konjenital kalp lezyonlari
Charge birlikteligi
Coloboma
Heart disease
Atresia of Choanae
Retarded Growth
Genital anomalies
Ear deformities
Lateral kafa grafisi (direkt ve / veya kontrastli) yada tomografi ile tani dogrulanir.

MANDIBULOFASIYAL DISOSTOZLAR VE MIKROGNATI:
Treacher Collins send.
Crouzon send
Apert send.
Pierre – Robin sekansi
Mandibulofasiyal disostozlarda nazal, faringeal ve isitme yollari dardir. Hipoplastik maksilla , zigoma ve mandibula ile karakterizedir. Sagirlik yaygindir.
Pierre – Robin Sekansi: (Triad)
Mikrognati
Glossoptosis
Yarik damak
Hipoplazik mandibula ufalmistir. (Mikrognati). Dolayisiyla normal boyuttaki dil posteriora dogru düser. (Glossoptosiz) ve glottisi kapatir.
% 10 olguda komplet yarik damak bulunur. % 70 olguda inkomplet yarik damak bulunur. % 20 olguda damak normaldir.
% 20 olguda konjenital kalp anomalisi vardir:
Fallot Tetralojisi
VSD , ASD
Aort koarktasyonu
PDA
Ek oküler anomaliler:
Esotropia
Glokom
Retinal detaçman (dekolman)
Mobius sendromu
Eger ölüm asfiksiden olmasa bile , hastalarin mortalitesi yine yüksektir. (%20). Mortalite genellikle veya aspirasyon pnömonisinden olmaktadir.
Pierre – Robin sekansli hastalarda yarik damagi olmayan hastalardaki mortalite en yüksektir. Muhtemelen damaktaki yarik havayolunun tam olarak kapanmasini engellemektedir.
Bu hastalarda görülen mental retartasyon muhtemelen tekrarlayan hipoksik episodlara baglidir.
Olgularin çogu dilin öne dogru gelmesini saglayan prone (yüzüstü) pozisyonunda tutulurlar.
Belirgin havayolu tikanikliginda trakeostomi morbidite ve mortaliteyi belirgin azaltir. Beslenmeyi kolaylastirmak için gastrostomi açilabilir. Zamanla çocuk dilini larenksten uzak tutmasini ögrenecektir.

ORAL KAVITE
MAKROGLOSSI:
Musküler hipertrofi (Beckwith – Wiedemann send)
Tümörler
Lenfanjiyoma
Hemanjiyolenfanjiyoma
Hemanjiyoperisitoma
Nörofibromatozis
Intestinal duplikasyon
Farenksin kistleri ve tümörleri ;
Tiroglossal duktus kisti
Aberrant tiroid
Lenfanjiyoma
Hemanjiyoperisitoma
Teratom
Rabdomyosarkom
Makroglossi musküler hiperplazi ve hipertrofiye bagli olabilir. Veya ;
Lenfanjiyoma
Hemanjiyolenfanjiyoma
Hemanjiyoperisitoma
Nörofibromatosis
Intestinal duplikasyon gibi diffüz tutulum söz konusudur.
Beckwith – Wiedeman send :
Omfalosel veya umblikal herni
Viseromegali
Böbrek
Pankreas
Adrenal
Karaciger
Somatik gigantizm
Hemihipertrofi
Hipoglisemi
Musküler hipertrofi bu sendromun bir parçasidir.
Down sendromlu ve prenatal hipotiroidili (kretenizmli) çocuklarda makroglossi söz konusudur. Havayolunda obstruksiyona yol açar.
Siddetli olgularda dil boyutlarinda cerrahi girisim ile redüksiyon yapilabilir. (Dilin lateral kenarlarindan longitudinal wedge eksizyon yapilabilir)
Genis kalin bir dilin ortasindan eskenar dörtgen seklinde bir segment çikarilir. Çok uzun bir dilin ucu ve foramen çekuma dogru triangular kismi çikarilir. Eksizyonun N. Hipoglossus ve lingual damarlara zarar vermemesi gereklidir.
Yenidogandaki havayolu obstruksiyonu farenksi tikayan kistlerden ve diger tümörlerden olusabilir. Ses normaldir ve ekspirasyonda direnç fazla degildir. Bu tümörler dil kökünden yada farenksden protrude olabilirler. Fareknsin veya submandibular boslugun duvarindan çikarak havayolua ekstrensek olabilirler. (Dermoid veya Brankiyojenik kistler).
Troid anomalisi sonucunda ortaya çikan tiroglossal kanal kisti yada lingual tiroid glottisi kapatacak kadar büyük olabilir.
Yenidoganda dilden, nazofarenksten ve farenksten çikan diger tümörler ;
Hemanjiyom
Lenfanjiyom
Enterik duplikasyon
Koristoma
Teratom
Hemanjiyoperisitom,
Ensefalosel
Heterotopik beyin dokusu.

BOYUN:
Konjenital guatr
Servikal timik kist
Tümörler (Kistik higroma)
Hemanjiyom
Lenfanjiyom
Teratom
Larenks ve trakeal boyundaki kist ve tümörlere bagli olarak ekstrensek basiya ugrarlar. En sik rastlanilan tümörler :
Hemanjiyon ve lenfanjiyom
Kistik higroma dir.
Ayrica :
Teratomlar
Enterik duplikasyonlar
Lateral servikal yada servikal timik kistler.
3. Brankiyal pos kistleri havayolu obstruksiyonuna yol açabilir.
Asfiksiye neden olan nadir bir antite de konjenital guatr dir (Hiper veya hipotroidi ile olabilir).
Iyot aliminin fazlaligina yada Graves hastalikli annelerin bebeklerinde görülür.
Hemanjiyom submukozal olarak ilerleyip, uzun süre bulgu vermeyebilir. Hemanjiyomlar larenksin en sik rastlanilan tümörleridir ve genellikle subglottik alanda ortaya çikarlar. Hemanjiyomlar zamanla involüsyona ugrarlar. Bu nedenle acil eksizyona gerek yoktur.

LARENKS
Atrezi
Web
Laringomalazi
Subglottik stenoz
5) Gevsek , fazla mukoza
6) Kistler ve laringosel
7) Vokal kord paralizisi
8) Laringotrakeoözofagiyal kleft
Tümörler
Hemanjiyom (En sik)
Lenfanjiyom
Nörofibromatozis
Gerçek larenks atrezisinde lümen bir kikirdak ile tikanmistir. Bu tikaniklik akciger sivisinin evakuasyonunu önledigi için, akcigerler asiri distansiyona ugrar. Hidrops fetalis gelisir ve fetus ölür.
Laringeal atrezili yasayan bebeklerin aslinda laringeal stenozu oldugu gösterilmistir. Bi stenozda kikirdak tikacin posterior kisminda degisik büyüklükte bir açiklik, trakea ve farenks arasinda bulunmaktadir. Bu açiklik sivi geçisi için yeterlidir. Fakat dogumdan sonra nefes almada yetersiz kalmaktadir.
Laringeal atrezili bebek dogumdan hemen sonra ;
Siyanoz
Nefes alma çabasi
Siddetli retraksiyonlar
Aglama sesinin olmamasi ile taninir.
Acil trakeostomi açilmalidir. Yada 18 G branül trakeaya saplanmalidir
Laringeal webler genellikle vokal kordlarin anterior komissürlerinde olurlar. Webler ayrica Aritenoidler arasinda da olabilirler.
Vokal kordlarin altindaki webler genellikle subglottik stenoz ile birliktedirler.
Laringomalazili, larenksi en sik etkileyen anomalidir. Laringomalazi ve gevsek (fazlalik) mukoza kivrimi inspiryumda stridor ile kendini gösterir. Retraksiyonlar vardir. Çocugun ekspiryumu normaldir. Normal sesi ve aglamasi vardir. Laringomalazide uzamis omega seklinde epiglottitits mevcuttur.
(Omege Epiglot = Laringomalazi).
Arye epiglottik kivrimlar gevsektir. Bu kivrimlar ve aritenoidler inspiryumda lümen içine çekilirler. Olgularin çogunda tedavi gerekmez ve 2 – 3 yil içinde spontan rezolüsyon görülür. Siddetli obstruksiyon durumlarinda trakeostomi gerekebilir.
Subglottik stenoz konjenital veya edinsel olabilir. Edinsel subglottik stenoz uzun süreli entübasyona (genis tüp, kafli tüp) bagli olarak mukoza iskemisinin yol açtigi krikoid halkanin sikatrizan darligidir. Fiks darlik hem inspiryumda hemde ekspiryumda stridora yol açar. Ses fisilti gibidir. Bronkoskopi tanisaldir.
Laringeal kistler ve laringosel, larinksin sakkulalarindan gelisirler. Inspiratuar ve ekspiratuar stridor ve kisik ses olur.

LARINGEAL KLEFT:
Laringeal kleft ve laringotrakeoözofagiyal kleft aspirasyona ve bunun yol açtigi havayolu obstruksiyonuna neden olurlar. Bu yenidoganlarin aralikli öksürük, bogulma , stridor, siyanoz ve aspirasyon pnömonisi episodlari olur. Semptomlarin siddeti kleftin uzunlugu ile orantilidir. Kleft % 50 olguda posterior larenkstedir. % 25 olguda proksimal trakeaya uzar. % 25 olguda ise tüm larenks ve trakea yariktir.
Laringeal kleftin sinifladirilmasi (Dubois) :
Tip I : Kleft, interaritenoid membran ile sinirli. Krikoid kartilaji tutmuyor.
Tip II : Kleft, krikoid olusumu etkiliyor.
Tip III : Kleft, servikal trakeada sinirli.
Tip IV : Kleft, intratorasik olarak uzayarak karinaya ve bronslara dek ulasiyor.
% 50 olguda özofagus atrezisi ve / veya TÖF eslik eder.
% 10 – 30 olguda kardiyovasküler anomaliler eslik eder.
Polihidramnios ve prematürite sik görülür.
VACTERL birlikteligi ve mikrogastri ve diger bazi anomaliler siktir.

VACTERL:
Vertebral
Anal
Cardiac
Traheal
Esophageal
Renal
Limb Anomalileri.
Endotrakeal tüpün sürekli olarak özofagusa takilmasi trakeaya yerlestirilmemesi tani koydurur.
Laringoskopi, bronkoskopi ve özofagoskopi gibi islemler ile tanisal prosedür tamamlanir.
Beslenmeyi saglayabilmek için Gastrostomi açilir. Böylece aspirasyon riski azaltilir. Gastroözofagiyal reflü sik oldugu için fundoplikasyon ciddi biçimde düsünülmelidir.
Mikrogastrisi olanlarda önce bir jejunum ansi Roux – En – Y seklinde mideye anastomoz edilerek kapasitesi arttirilir. Sonra fundoplikasyon yapilir. Onarim sonrasi dikis hattinin ayrilmasi % 50 olguda söz konusudur.
Cerrahi girisim sonrasi çogu olguya trakeostomi açilir.

VOKAL KORD PARALIZISI
Edinsel veya konjenital olabilir. Vokal kord paralizis yenidoganda havayolu obstruksiyonuna yol açan laringeal nedenlerden 2. en sik görülen nedendir.
Kojenital vokal kord paralizisi, Arnold – Chiari malformasyonu gibi, diger MSS anomalileri ile birliktedir. Edinsel paralizi , dogum travmasi sonrasinda görülür ve genellikle brakiyal pleksus felçiyle birliktedir.