Nöbetçi Eczaneler
22/09/2021

Aşıların Tarihçesi Aşılama Çalışmaları

img √ Tarihte asi konusunda ilk uygulamanin M.Ö. 590 yilinda Çin'de Sung Hanedani döneminde çiçek hastaligindan korunmak için ciltteki iltihapli maddenin saglikli kisilerin burnunun içine verilmesi oldugu bilinmektedir.

√ Sistemli asilama ise ilk kez yine çiçek hastaligina karsi olmak üzere 1796 yilinda Edward Jenner tarafindan baslatilmistir. Bagisiklik biliminde o günden bu güne çok büyük ilerlemeler olmustur. Asilama ile ilgili ayrintili bilgiler Jenner'den 100 yil kadar sonra, Pasteur tarafìndan elde edilmistir. Bu büyük bilim adami, infeksiyon hastaliklarinin kaynaginin mikroplar oldugunu kesfetmistir.

√ Ayrica mikroplarin zayiflatilmis, hastalik yapamayacak hale getirilmis biçimde insanlara verilmesiyle, bireyin bulasici hastaliklardan korunabilecegini kanitlamistir. Pasteur, 1885 yilinda daha önce köpeklerde etkinligini kanitladigi kuduz asisini, bir köpek tarafìndan isirilmis olan Joseph Meister adli kisiye uygulamistir. Bu uygulama insan bagisiklamasindaki en önemli atilimdir.

√ 1892 yilinda Laffnike adli arastirici kolera asisini, 1896 yilinda Wright tifo asisini gelistirmistir. Bu gün BCG adiyla bildigimiz tüberküloz (verem) asisi Calmette ve Guerin tarafìndan 1921 yilinda gelistirilmistir. Ramon ve Glenny 1923'te difteri asisini, ayni yil Madsen bogmaca asisini ve 1927 yilinda Ramon ve Zoeller tetanoz asisini üretmislerdir. Bundan sonra kullanima sunulan çesitli asilar birbirini izlemistir.

√ 1932 yilinda Sellard ve Laigret sari humma asisini, 1937 senesinde Salk ilk influenza asisini ve 1949 yilinda Smorodintsev canli kabakulak asisini gelistirmistir. Salk 1954 yilinda ölü çocuk felci asisini, Sabin 1957'de canli zayiflatilmis agizdan uygulanan çocuk felci asisini gelistirmistir. Kizamik asisi 1960 yilinda önce Edmonston ve daha sonra Schwartz tarafindan olusturulmustur. 1962'de kizamikçik asisi Weller, Neva ve Parkmann adli arastiricilar tarafindan gelistirilmistir.

√ Ölü kabakulak asisini 1966 yilinda Weibel, Buynach, Hillemann ve daha sonra Takashashi üretmeyi basarmislardir. Insan hücrelerinde üretilen ilk kuduz asisi 1967 yilinda Victor tarafindan gerçeklestirilmistir. Takashashi 1973 senesinde su çiçegi, Maupas ve Hillemann 1976'da ilk kez hepatit B (sarilik) asisini uygulamislardir.

√ 1968 yilinda meningokok C menenjiti asisi, 1971 senesinde meningokok A menejiti asisi gelistirilmistir. 1978 yilinda pnömokok infeksiyonlarina karsi kullanilmak üzere pnömokok asisi üretilmistir. Bu gün genel olarak menenjit asisi olarak bilinen Hemofilus influenza tip B asisi 1980 yilinda gelistirilmistir.

√ Sonraki senelerde bir arada kullanilan çesitli asilar gelistirilerek kullanima sunulmustur. Asi gelistirme çalismalari halen aktif olarak devam etmektedir.

√ Asilama çalismalarinda güdülen baslica amaç, insanlarin asi ile önlenebilir hastaliklardan ölümlerini engellemek, yarinimizi emanet edecegimiz kusaklarin daha saglikli yetismesini saglamaktir.