√ Bebek Giysilerini Seçmek
• Dogum yaklasirken bebeginize ilk haftalarda
gerekli olacak temel çocuk kiyafetleri, bebek elbiseleri ve aksesuarlarini
edinmeniz gerekecektir.
• Size baslangiç için su önerilerimiz
olacaktir:
♫ 3 veya 4 pijama takimi (ayaklari da saran)
♫ 6 - 8 Tisört
veya zibin
♫ 3 adet tulum
♫ 2 süveter
♫ 1 uyku tulumu
♫ 2 bere
(baslik)
♫ 4 çift çorap veya patik
♫ 4 - 6 adet battaniye (pamuktan
yapilmis ince bir battaniye)
♫ 1 adet küçük havlu ve bornoz seti (bornozun
basliginin olmasi tercih edilir).
♫ 3 - 4 düzine yeni dogan ölçülerinde
hazir çocuk bezi.
• Baska çocuklariniz varsa bu bebek esyalarinin çogu
elinizin altinda olacaktir. Eger dogacak bebek ilk çocugunuz olacaksa bunlarin
birçogunu dostlariniz ya da ailenizden temin edebilirsiniz.
√ Bunlarin
disindaki giysi ve malzeme gereksinimlerini temin ederken size yardimci olacak
bazi önerilerimiz asagida siralanmistir.
° Büyük ölçülerde alin. Bebeginiz
prematüre veya çok küçük degilse yenidogan ölçülerinde olan giysiler önceleri
tam gelseler bile bunlari kullanabilecegi günler sayilidir. Üzerinde 3 aylik
bebek ölçüsünde oldugu belirtilen giysiler bile ilk aydan sonra dar gelebilir.
Ilk günlerde giyebilecegi birkaç parça giysi aldiktan sonra asil yogunlugu daha
büyük ölçülerdeki giysilere verin. Merak etmeyin, bebeginiz bir süre için
giysilerinin hafifçe bol olmasina aldiris etmeyecektir!
° Türkiye de
çocuk giyim sanayinde henüz yerlesmis bir standart olmasa da; bütün çocuklarin
atese dayanikli giysiler giymeleri gerekir. Etikette bunun yazilmis olmasina
dikkat edin. Bu tip giysilerin sabunla degil deterjanla yikanmasi gerekir çünkü
sabun atese dayaniklilik özelligini kaybettirir. Kullanacaginiz deterjan için
etiketi inceleyin.
° Bezi degistirirken giysinin bacaklarinin kolayca
açilip açilmayacagini kontrol edin. Boynu, kolu ve bacaklari çok siki saran
giysilerden uzak durun. Bunlar saglik açisindan sakincali ve bebek için
rahatsizdir.
° Yikama talimatlarini okuyun. Çocuk giysilerinin hepsi
yikanilabilir özellikte olmali ve ütü gerektirmemelidir.
° Yenidogan
bebege ayakkabi giydirmeyin. Yürümeye baslayana kadar ayakkabiya gereksinimi
olmayacaktir. Erken giydirilen ayakkabilar bebegin ayaklarini deforme edebilir.
Ayni sey küçük gelen ayakli pijamalar ve çoraplar için de geçerlidir.
√
Mobilya ve Bebek Gereçlerinin Alimi
• Bebek magazalarina gittiginizde,
alabileceginiz bebek gereçlerini seçmekte zorlanacaksiniz. Bunlardan bir kismi
gerçekten gereklidir. Ancak, göz alici olan birçogu gereksiz olmaktan öte
kullanisli bile degildir. Bu konuda size yardimci olabilmek amaciyla; bebeginiz
dogdugunda elinizde olmasi gereken esya ve temel gereksinimleri içeren bir
listeyi asagida bulacaksiniz.
▲ Bütün güvenlik önlemleri düsünülmüs bir
çocuk karyolasi (Bkz. Bebek Karyolalari Konusunda Güvenlik Uyarilari). A.B.D.de
satilmakta olan çocuk karyolalari bu özelliklere sahip olmak zorundadir. Ancak,
ülkemizde çocuk esyalarinin güvenlik standartlarina uygunluk olup olmadigini
kontrol etme görevi anne babaya düsmektedir. Birkaç hafta içinde bebeginize
küçük gelmeye baslayacagindan, ayiracak fazladan paraniz yoksa, bebek sepeti
almayi düsünmeyin.
► Karyolanin yatagi sertçe ve üstü kolayca
temizlenebilecek sekilde kaplanmis olmalidir. Bu amaçla bir yatak koruyucusu
kullanabilirsiniz. Kullandiginiz koruyucu kilif plastik veya emici olmayan bir
kumastan yapilmissa; bebek terledigi, kustugu veya salyasi aktiginda islak yerde
yatmamasi için yatagin üstüne islakligi emecek kalin bir kumas
serin.
▼Karyolanin kenar yastiklari veya diger bir deyisle tampon lari,
bebeginizin basinin karyolanin parmakliklarina çarpmasini önlemek içindir. Bu
yastiklarin bütün iplerinin parmakliklara bagli olmasini saglayin. Çocugunuz
ayaga kalkmaya basladiginda bu tamponlari kaldirin, yoksa onlarin üstüne basarak
karyoladan disari çikabilir. Yenidoganin karyolasinda yastik kullanmak hem
gereksizdir hemde tehlikeli olabilir.
◄ Karyolanin yatagi naylon veya
musamba bir kilif yerine yumusak üstü suyu emici (pazen) ve alti tercihan su
geçirmez özellikte (flanel) kumaslardan yapilmis bir kilifla kaplanirsa
bebeginiz için daha az terletici ve rahat olur. Bu tür kiliflar piyasada yatak
koruyucusu veya Alez olarak bilinmektedir. Yataga çift katli bir çarsaf
sermeniz ve yatagin ölçülerine uygun bir pamuk yorgan veya yumusak bir battaniye
bulundurmaniz önerilir. Disi yumusak kumasla kapli ve içi parça sünger veya
benzeri maddelerle gevsekçe doldurulmus bebek yastiklarini asla kullanmayiniz.
Bu tür yastiklarin kullanimi 36 bebekte bogulmaya neden olduklari gerekçesi ile
ABD Tüketici Güvenligi Komisyonu tarafindan yasaklanmistir.
▲ Güvenlik
özelliklerine sahip bez degistirme masasi. Bir hali veya kaygan olmayan bir
yüzey üzerine kaymayacak sekilde yerlestirilmelidir. Pencere kenarlari bebeginiz
için düsme riski olusturdugu için pencere kenarina degil duvara
dayanmalidir.
• Bezlerin, çengelli ignelerin ve bez degistirirken
gerekecek diger malzemelerin bebegin ulasamayacagi ancak sizin elinizin altinda
olacak sekilde yerlestirilmesi gerekir. Çekmece raf ve sehpalari bu esaslara
uygun olarak yerlestirirseniz; bez degistirilirken -bir saniye için bile olsa-
bebeginizin yanindan ayrilmak zorunda kalmazsiniz.
► Genis plastik
bir bebek yikama küveti. Eger bebeginiz bir aydan küçükse onu mutfak lavabosunda
yikayabilirsiniz ancak musluklarin oynar baslikli olmasi ve bebegi yikarken
uzaklastirilmasi gerekir. Bir aydan büyük bebekler etrafa uzanip musluklari
açabilirler bu nedenle ilk aydan sonra bebegi ayri bir banyo küvetinde yikamaniz
daha güvenlidir. Bebeginizi yikayacaginiz yerin temiz oldugundan emin olun.
Küvetin içinin kaygan olmamasi tercih edilir.
√ Güvenlik Uyarisi: Bebek
Sepetleri ve Besikler
• Birçok anne-baba bebegi kendi odalarina alirken
kolaylik saglamasi yani; kolayca tasinabilme özelliginden ötürü besik ve bebek
sepetlerini tercih ederler. Bu konuda karar verirken bebeklerin hizla büyüdügünü
unutmayin. Birinci ay uygun olan bir besik veya sepet, bebeginiz iki aylik
oldugunda artik küçük gelebilir.
√ Bebegin ilk yatagini satin almadan
önce asagidaki özellikleri okumaniz uzun süre kullanilabilen, güvenli bir yatak
seçmeniz için size yardimci olacaktir:
1. Besik
ya da sepetin tabani dagilmayacak kadar saglam
olmalidir.
2. Besik ya da bebek sepetinin
tabani birisinin çarpmasi durumunda devrilmeyecek kadar genis olmalidir.
Katlanabilir ayaklari olan sepetlerin ayaklari kullanim süresince düz bir
sekilde kilitlenebilmelidir.
3. Bebek bir
aylik veya bes kiloluk oldugunda (hangisi önce gelirse) artik sepette
yatirilmamali kendi yatagina terfi etmelidir.
• Bebegin odasi ve içindeki
hersey temiz ve tozsuz olmalidir. Pencereler ve yer dösemesi dahil her türlü
yüzeyin yikanabilir özellikte olmasi gereklidir. Ayni kural odanin içinde duran
oyuncaklar için de geçerlidir. Popüler bir hediye olan oyuncak ayilar ve diger
doldurulmus hayvan oyuncaklar bebeginiz yaninda sevimli durmalarina ve çocuk
için eglendirici olmalarina karsilik özellikle tüylü olanlari çok toz tutar ve
burun tikanikliklarina yol açarlar. Bebeginiz bunlarla oynamayi aylar sonra
ögreneceginden o zamana kadar saklayabilirsiniz.
√ Bebek Karyolalari
Konusunda Güvenlik Uyarilari
• Bebeginiz karyolasinda iken genellikle görme
alaninizin disinda ve tek basina olacaktir. Karyolasi bu nedenle tamamen güvenli
bir ortam olmalidir. En sik görülen karyola kazasi olan düsmeler ayni zamanda
önlemi en kolay alinabilecek olan kazadir. Karyola içinde yüksek yerlestirilmis
bir yatak, parmakliklari indirilmis durumda birakilan bir karyola, çocuklarin
düsme olasiligini artiran unsurlardir.
√ Çocugunuza karyola seçerken
sunlara dikkat etmeniz gerekir:
■ Parmakliklarin arasi 6 cmden fazla yani
çocugun basini kistiracak kadar aralikli olmamalidir.
■ Basucunda ya da
ayakucunda basinin sikisabilecegi açikliklar olmamalidir.
■ Karyolanin
köselerinde çikinti varsa bunlari çikarin veya kesin. Gevsek giysiler bunlara
takilarak çocugun bogulmasina yol açabilir.
• Eski karyolalarin birçogu
kursunlu boyalarla boyanmis olduklarindan, parmaklik raylari asindikça karyolayi
çignemeye çalisan çocukta zehirlenme yapabilirler (bu gerçekten olmaktadir).
Önlem olarak eski boyalari kaziyin ve kursunsuz, kaliteli, emayeli boyalarla
boyayin. Havalandirmasi iyi olan bir odada kurumasini bekleyin. Yan
parmakliklarin üstüne plastik seritler yapistirin (bunlari çocuk mobilyalari
dükkanlarinda bulabilirsiniz).
√ Diger çocuk karyolasi kazalarindan
korunmak için sunlara dikkat etmelisiniz:
1. Yeni bir yatak aldiginizda bütün
plastik paketleme materyalini çikarip atin. Bunlar çocugun bogulmasina yol
açabilirler. Yataga kalin bir plastik kilif veya yatak koruyucusu geçirecekseniz
bunun gevsek olmamasina dikkat edin. Fermuarli kiliflari tercih edin.
2.
Bebeginiz oturmaya basladigi anda yatagin seviyesini indirerek, kenarlara
yaslandiginda düsemiyecegi ve tirmanamayacagi kadar derin bir konuma getirin.
Ayaga kalkmayi ögrendiginde ise en alt seviyeye indirin. Düsmeler en sik, bebek
tirmanmaya çalistiginda meydana gelir. bu nedenle, boyu 75 cm oldugunda veya
parmaklik seviyesi boyunun 3/4ünün altinda kaldiginda onu baska bir yataga
alin.
3. En alt seviyeye indirdiginizde, karyola rayinin üst kismi
yataktan en az 10 cm yüksekte olmalidir (yatak en üst seviyede olsa bile).
Parmakliklarin kilidi çocugunuz tarafindan açilamayacak sekilde olmalidir.
Çocugunuz karyolanin içindeyken parmakliklar daima yukari kaldirilmis
olmalidir.
4. Bebeginizin yatakla karyola arasina kayip sikismamasi için
yatagin karyolaya tam olarak oturmasi arada bosluklarin kalmamasi önemlidir.
Yatagin kenarlarindan üç veya daha çok parmaginiz girebiliyorsa karyolaya tam
olarak uyan bir yatak alin.
5. Metal parmakliklarda sivri, çapakli veya
keskin herhangi bir kisim olup olmadigini düzenli olarak kontrol edin. Ahsap
karyolalarda ise çatlak veya kiymik olmamasina dikkat edin. Karyolanin
parmakliklarinda dis izleri görürseniz parmakliklarin üstünü plastik seritlerle
boydan boya kapatin (bunlari çocuk mobilyasi satan yerlerin birçogunda
bulabilirsiniz.).
6. Bebeginiz küçükken karyola kenarlarina tampon
yastiklarini yerlestirin. Bu yastiklarin karyolayi çepeçevre sardigindan ve
kenarlara en az alti yerden siki bir biçimde bagli oldugundan emin olun. Bebegin
boynuna dolasmasina olanak vermemek açisindan bu baglarin en fazla 14 cm
olmasina dikkat edin.
7. Çocugunuz tutunarak ayaga kalkmaya basladiginda
kenar yastiklarini, oyuncak hayvanlari, kisaca üzerine basarak disariya
atlayabilecegi herseyi yatagin içindan çikarin.
8. Eger karyolanin
üstünde dönence türü oyuncak varsa, bunun karyolaya saglam bir sekilde
takildigindan emin olun. Bu oyuncagin uzanamayacagi kadar yüksekte olmasi ve
hangisi önce gelirse; 5 aylik oldugunda ya da oturabildigi zaman sökülmesi
gereklidir.
9. Çocuk vücudunu el ve ayaklari ile kaldirmaya baslar
baslamaz, karyolaya asilan tüm oyuncaklari kaldirin. Eli ile oynamasi ve
yakalamasi için karyolaya gerilen besik jimnastigi benzeri oyuncaklar
çocugunuzun çekmelerine ve yakalamalarina karsi dayaniklidir ancak çocuk
bunlarin üstüne düstügü taktirde ona dolanabilir.
10. Düsmelerin en
tehlikelisini önlemek için çocugun karyolasini pencere yanina yerlestirmeyin.
(*) Çocuk esyalarinda güvenlik standartlari henüz ülkemizde
yerlesmemistir.Örnegin A.B.D.de 1985den sonra yapilmis tüm çocuk karyolalari
genel güvenlik standartlarina uygun olmasina karsin ülkemizde bebeginize
alacaginiz esyalarin güvenli olup olmadiklarini kontrol görevi yine size;
anne-babaya düsmektedir.
√ Bebek odasindaki hava çok kuru ise çocuk
hekiminiz size odaya serin buhar verecek bir nemlendirici kullanmanizi
önerebilir. Ayrica, nezle grip gibi nedenlerle bebeginizin burnu tikandiginda
serin buharli oda nemlendiricisi nden yararlanabilirsiniz. Eger bir hava
nemlendiricisi kullaniyorsaniz kullanma kilavuzundaki talimatlara uyarak
çalismadigi zamanlarda suyunu bosaltin ve düzenli olarak temizleyin. Eger bunu
yapmazsaniz içindeki suda bakteriler ve küf üreyebilir. Sicak buhar çikaran hava
nemlendiricileri haslanmalara-yaniklara yol açabileceginden
önerilmezler.
• Bebeginizin kesinlikle zevk alacagi esyalardan biri
tepesine asilacak dönencelerdir. Degisik sekilli ve parlak renkli bir tanesini
seçin. Bazilari çok güzel melodiler de çalarlar. Dönenceyi seçerken yanlardan
veya üstten degil; ona bebeginizin görecegi açidan yani alttan bakin. Yanlardan
ve üstten bakildiginda güzel görünenleri almamaya çalisin bunlar bebegin degil,
daha çok sizin zevkinize göre tasarlanmislardir. Bebeginiz oturmaya basladiginda
bu oyuncaklara uzanip kendine zararli bir hale getirebilir. Bu nedenle, oturmaya
basladiginda veya bes aylik olmadan önce bu oyuncaklari kaldirin.
•
Sallanan koltuk, müzik kutusu, kaset plak veya CD çalar; çocuk odasi için
akillica seçimlerdir. Oturdugunuz koltugun sallanmasi kucaginizin yatistirici
etkisini arttirir. Bebeginiz için hafif bir müzik çalmaniz, yaninda olmadiginiz
zamanlarda onu rahatlatacak ve uyumasina yardimci olacaktir.
Bebeginizin
odasindaki isiklarin yumusak olmasini isteyeceksiniz. Karanlik oldugunda ise bir
gece lambasi birakabilirsiniz. Bu lamba onu daha rahat kontrol etmenize yardimci
oldugu gibi bebek daha büyüdügünde gece uyaninca kendini güvende hissetmesini
saglar. Bütün lambalarin ve kordonlarin bebegin ulasabilecegi mesafeden uzak
olduguna emin olun.
√ Bebegin Dogumuna Kendinizi Hazirlamak
•
Hamileligin son dönemlerinde degisik duygular yasayacaksiniz. Örnegin, hem
herseyin biran önce olmasini hemde yeterli zaman olmadigi ikilemini
yasayacaksiniz. Bebegin bir an önce dogmasini isterken o gelmeden önce herseyin
kusursuz ve düzenli olmasi için yeterli süre olup olmadigi konusunda endise
duyacaksiniz. Beklenen dogum yaklastikça - hatta bazi durumlarda geciktikçe -
kendi sikintilarinizin yaninda baskalarinin heyecanlarini yatistirmak zorunda
kalacak ve sizi merak eden sevdiklerinizden sayisiz telefonlar alacak, onlari
yatistirmak durumunda kalacaksiniz. Hamileligin getirdigi fiziksel sikintilara
birde bu tür sosyal baskilar eklenince; dokuzuncu ay size hiç bitmeyecekmis gibi
gelebilir. Unutmayin, hikayenin güzel bir sonu vardir. Bu nedenle, bos
zamanlarinizi mümkün oldugunca keyif alarak geçirin.
• Gebeliginizin son
dönemlerinde zamaninizi akillica kullanarak dogumdan sonra yapmaniz gerekecek
birçok isi aradan çikarabilirsiniz. Örnegin:
♥ Dogumu haber vermeniz gereken
insanlarin bir listesini yapin. Nasil haber vereceginize karar verin, mektup
veya kartpostal ile bildirmeye karar verdiklerinizin zarflarina adresleri
yazin.
♥ Bir miktar yemek pisirin ve buzluga koyun. Bebek dogduktan sonra bir
süre yemek pisirmek istemeyebilirsiniz.
♥ Çocuk bakimi ve ev temizligi için
yardimciya ihtiyaç duyuyorsaniz ve maddi olarak karsilayabilecek durumdaysaniz,
adaylarla konusun (Çocuk Bakimi için geçici eleman bulma bölümüne bakin. S:152)
Yardimciya ihtiyaç duymayacaginizi düsünseniz bile elinizde gerektigi anda
ulasabileceginiz kisilerin bir listesi bulunsun.
♥ Dogum için son dakika
hazirliklarinizi dokuzuncu aya girmeden yapin.
√ Yapilacak isler
listesinde sunlar bulunmalidir:
▪ Hastanenin ismi, adresi ve telefon
numarasi.
▪ Bebeginizin dogumunu yaptiracak hekimin veya ebe hemsirenin
ve o anda hekim bulunamazsa yerine bakacak kisinin adi, adresi ve telefon
numarasi.
▪ Hastane veya dogum merkezine en çabuk ve kolay gidilen yol.
▪ Hastanenin dogum servisinin girisi.
▪ Acil bir durumda
basvuracaginiz ambulans servisinin telefon numarasi.
▪ Sizi hastaneye
götürecek olan kisiyle ayni evde oturmuyorsaniz, onun telefon numarasi.
▪
Dogum için ve hastanede kaldiginiz süre boyunca gerekli olacak esya ve
malzemelerin hazir bir sekilde bulundugu bir çanta. Bu çantaya; temizlik
malzemeleri, giysileriniz, ziyaretçilerin ellerini mikroptan arindirmak için
kolonya, arkadas ve akrabalarinizin adres ve telefon numaralari, okumak için
birkaç dergi veya kitap, bebegi tasimak için ince pamuk bir battaniye ve eve
giderken bebege giydireceginiz çamasir ve giysiler yerlestirilmelidir.
▪
Bebegi güvenli bir sekilde eve getirebilmek için bebek araba koltugu. Bu
koltugun güvenlik standartlarina uygun olmasi gereklidir. Bebegi, yüzü arabanin
arkasina dönük olacak sekilde yerlestirin. Bebek desteksiz bir sekilde oturana
veya dokuz kiloya ulasana dek, ve en azindan ilk 4-6 ay boyunca arkaya dönük
pozisyonda oturtulmalidir. Koltuk daha sonra bebegin öne dönük olacagi konumda
baglanabilir.
▪ Baska çocuklariniz varsa, siz hastanede iken onlarla
ilgilenecek kisileri ayarlayin.
