Çocuklarini çalisarak büyüten anneler bunun yasamlarindaki en zor sey oldugunu
söylerler. Çalisan annelerin bir bölümü ekonomik yetersizlikler nedeniyle
çalismak zorunda olduklari, diger bir bölümü ise ekonomik bagimsizliklarini
kaybetmemek veya mesleklerinden uzak kalmamak için çalisir.
Her iki
kosulda da çalisan annelerin en önemli sorunlari asagidaki sekilde
gruplandirilabilir;
• Çocuk bakicisi arayisi,
• Asiri sorumluluk yüklenme,
zihinsel ve bedensel yorgunluk,
• Suçluluk duygusu.
a. çocuk bakicisi
arayisi
• Çocugunuza kimin bakacagina dogumdan önce anne ve baba birlikte
karar verin.
• Çocugunuza bakmasina karar verdiginiz kisi bir akraba
ise:
o Bu kisinin çocugunuza bakmaya gerçekten gönüllü ve uygun oldugundan
emin olun,
o Bu kisiden çocugunuza mümkünse kendi evinizde bakilmasini
isteyin,
o Çocugunuzun geceleri ve hafta sonlari sizinle kalmasini
saglayin,
o Bu kisiye çocugunuzun bakimi ve egitimi ile ilgili tüm
beklentilerinizi açik bir sekilde ve anne-baba biraradayken bildirin.
•
Çocugunuza bakmasina karar verdiginiz kisi bir çocuk bakicisi ise,
o Bu
kisinin çocuk bakiciligi için gerçekten yeterli ve uygun oldugundan emin olun,
o Bu kisiden çocugunuza kendi evinizde bakilmasini isteyin,
o
Evinizde yatili kalarak çocugunuza bakmasini talep etmeyin,
o
Bakicinin çalisma düzenini ve is tanimini önceden belirleyin, çocugunuzun
bakimi ve egitimi ile ilgili tüm beklentilerinizle birlikte açik bir sekilde ve
anne-baba biraradayken bu kisiye bildirin,
o Yeterli bir süre
çocugunuza bu kisiyle birlikte bakin ve çalismaya baslamadan önce asamali olarak
günün belirli saatlerinde evden uzaklasarak çocugunuzu bu uzun süreli ayriliga
yavas yavas alistirin.
• Çocugunuza bakici ararken sunlara dikkat
edin;
o Bakicida aradiginiz özellikleri önceden siralayin ve
önceliklerinizi belirleyin (tipatip beklentilerinize uygun biri karsiniza
çikmayabilir),
o Bakiciyi mümkünse evinde ziyaret edin, çocuklariyla
iliskisini gözlemleyin,
o Referanslariyla ve komsulariyla görüsün,
gerekli belgeleri temin edin.
• Çocugunuza bakici ararken su özelliklere
sahip olmasina dikkat edin;
o Temiz, düzenli ve dürüst olmasina,
o
Aile yasantisinin düzenli olmasina,
o Dakik ve elinin çabuk
olmasina,
o Sevecen ve güleryüzlü olmasina,
o Esnek ve
hosgörülü olmasina, kati-kuralci olmamasina,
o Yenilige ve degisime
açik olmasina, sabit fikirli olmamasina,
o Sorumluluk ve insiyatif
sahibi olmasina,
o Iletisim becerisinin olmasina,
o Yas
ve kisilik olarak bakilacak çocugun annesine benzemesine,
o Sabirli
olmasina,
o Egitimli, kendini yetistirmis ve bilinçli olmasina,
o
Çocugu ya da ise devamini etkileyecek bir rahatsizliginin olmamasina,
o Sigara içmemesine.
b. asiri sorumluluk yüklenme, zihinsel ve
bedensel yorgunluk
Çalisan annenin en önemli sorunu asiri sorumluluk
yüklenmesi ve yorgunluktur; çünkü bu sorun annelere çözümsüz ve basa çikilamaz
gibi görünür. Alisildik bir düzen vardir; evde ve iste yapilacaklar zaten
belirlidir, simdi hepsine geceyi gündüze katan bir bebek eklenmistir ve gün 24
saattir, dolayisiyla yorgunluk kaçinilmazdir. Böyle degerlendirince, gerçekten
de çalisan anne için yapilacak pek birsey yok gibi görünüyor.
Oysa ki,
durum hiç de öyle umutsuz degil, çalisan anneler is listelerini pekala
hafifletebilirler;
• Gerek evde gerekse iste, yükünüzün arttigi dönemlerde
bir süre yalnizca acil ve önemli olan islerinizle ilgilenin
• Bazi isleri
baskalarina devretmeyi deneyin, isyerinde is arkadaslarinizdan; evde ise
esinizden, varsa diger çocuklarinizdan veya yakinlarinizdan yardim isteyin.
Çocugunuz yokken evinizle, kadin oldugunuz için esinizden daha çok ilgilenmis
olabilirsiniz, bu ayni düzenin devam edecegi anlamina gelmez. Esiniz yeni dogan
bebeginizi emziremez belki ama, bugüne kadar hep sizin hazirladiginiz aksam
yemegini hazirlayabilir. Aile içinde yapilabilecek ufak düzenlemeler size
kisacik da olsa rahat bir nefes alma olanagi saglayacaktir.
• Yükünüzün
çok arttigini hissettiginiz yerde bazi aliskanliklarinizdan tamamen vazgeçin,
bunun için kendinize önceden \"vazgeçilebilirler listesi\" bile
hazirlayabilirsiniz. Örnegin, ev isleri için düzenli bir yardimci alamiyorsunuz
ve iki haftada bir mutlaka mutfagin dolaplarinin temizlenmesini gerekli
buluyorsunuz ve artik buna ayiracak zamaniniz yok. Esiniz hayatta yapmaz böyle
bir isi, anneniz çok yasli, akadasiniza böyle bir seyi teklif etmeyi
düsünemezsiniz bile O zaman bu aliskanliginizdan vazgeçin ya da bu düsüncenizi
terkedin; iki haftada bir mutlaka mutfaginin dolaplarinin silinmesini gerekli
bulan bir kadin degilsiniz artik. Mutfak dolaplari bekleyebilir, arkadaslariniz
bekleyebilir, müsteriler ve hatta müdürünüz bile bekleyebilir, ama çocugunuz
bekleyemez. Insan yasaminda pek çok seyden istifa edebilir herhalde, ancak
annelikten istifa edemez.
c. suçluluk duygusu
Dozu degismekle birlikte
hemen her çalisan annenin yasadigi bir duygudur suçluluk. Bu duyguyu hafifletmek
için söyle düsünebilirsiniz;
• çalismak zorundayim (çocugum için para
kazanmam gerekiyor)
• çalismayi seviyorum (çocugum mutlu bir anneyi
hakediyor)
Çalisan annelerin çogu (ekonomik zorunluluklar nedeniyle
dogumdan sonra ise baslayanlar disinda) çocuk sahibi olmadan önce de, çalisan
kadinlardir. Önceden çalisma hayati olan, üretken bir kadinin uzun süre evde
oturmasi, mesleki kaygilar, sosyal ve duygusal tatminsizlikler dogurur. Oysa her
çocuk mutlu, üretken, kendisiyle barisik bir anneyi, kendisi için isini
terketmis, saçini süpürge etmis bir anneye tercih eder. Unutmayin ki çocugunuz
sizin aynanizdir; siz mutluysaniz o da mutlu olur, siz kaygiliysaniz o da
kaygilidir, siz hayatla hep kavga ederseniz o da kavga eder.
Islerinizi
planli yaparak, hiçbir sey için çocugunuza ayirdiginiz zamandan çalmayarak ve bu
zamani en verimli sekilde degerlendirerek suçluluk duygusundan kurtulmaya
çalisin. Hafta sonu onunla basbasa yapacaginiz bir doga gezisi, haftanin 5 günü
sabahtan aksama kadar onunla birlikte olup hiçbir sey paylasmamaktan çok daha
iyidir. Çocugunuzla birlikte oldugunuz süre degil, bu süreyi nasil
degerlendirdiginiz önemlidir. Bu sürenin azligina ya da çokluguna degil,
çocugunuzla kurdugunuz iliskinin kalitesine ve bunu gelistirmeye odaklanmaya
çalisin.
Suçluluk duygusundan kurtulmaya çalisirken pratikte sizi
zorlayan durumlarla karsilasirsiniz, bunlarin üzerinde çok fazla durmamaya
gayret edin. Örnegin; çocugunuzu krese veya bakici annesine birakip ise giderken
ilk zamanlar arkanizdan bir süre aglayacaktir, bu çok dogaldir. Çocugunuz bazen
size bir yabanci gibi davranacaktir, babaannesine daha düskün olacaktir veya
bakici annesine \"anne\" diyecektir. Bunlar kuskusuz her anneyi üzer ve suçluluk
duygusunu artirir. Bu gibi durumlari çocugunuza bakan kisiye atfetmemeye
çalisin, hatta çocugunuz kendisine bakan kisiyi bu kadar sevdigi için sevinin.
Bu durumlari çocugunuzun size verdigi bir mesaj olarak da algilayabilirsiniz;
onunla daha çok birlikte olun ve oynayin.
Unutmayin, çalisan bir annenin
çocugu olmak hayatta insana kaybettirdiklerinden çok daha fazla sey kazandirir.
