Belirli bir ruhsal veya bedensel sebebe bagli olmaksizin ortaya çikan ve manik veya depresif durumun eslik ettigi rahatsizliklardir.
DEPRESYON
Depresyon (çökkünlük), derin üzüntülü bir miz aç içinde düsünce, konusma ve hareketlerde yavaslama ve durgunluk, degersizlik, küçüklük, güçsüzlük, isteksizlik, karamsarlik duygu ve düsünceleri ile bedensel fonksiyonlarda yavaslama gibi belirtileri ihtiva eden bir rahatsizliktir.
Toplumda yayginlik orani % 10-15'tir. Depresyon geçirenler durgundur; alçak sesle, yavas ve az konusurlar. Üzüntülü ve acilidirlar. Sik aglarlar. Bazen endise olur. Önceden istekle ve zevkle yaptigi, ilgilendigi seylere karsi isteksizlik ve zevk alamama söz konusudur.
Kisinin suuru açiktir. Unutkanlik olur. Düsünce yavaslamistir.Geçmis pismanlik ve aci veren kötü hatiralari aklina gelir. Çaresizlik ve umutsuzluk duygu ve düsünceleri vardir. Kendini ise yaramaz, degersiz ve küçük görür. Uyku bozulur. Bazen artar, bazen azalir. Cinsel isteksizlik ortaya çikar. Intihar düsünceleri olabilir.
Tedavi: Depresyon tedavi ile düzelir. Antidepresan denilen ve depresyonu iyilestiren ilaçlar verilir. Bu ilaçlar sikintiyi giderir. Uyusturucu veya sakinlestirici degildirler. Tesirleri 10-15 günde ortaya çikar ve iyilestirici etkileri 2-3 haftadan önce pek belli olmaz. Duruma göre ECT (elektrosok tedavisi) uygulanabilir.
Antidepresan ilaçlardan bazilarinin piyasa adlari söyledir: tofranil, laroksil, tolvon, desyrel, survector, prozac, faverin, lustral vs.
MANI
Canli, asiri hareketli, kabarik ve coskuludur. Yüksek sesle ve hizli konusur. Neseli, öfkeli, asiri güvenli bir ses tonu vardir. Hemen dostluk kurar, fakat sathi ve kisa sürelidir. Hareket, konusma ve düsünce hizlanmistir. Konudan konuya atlar. Kendini üstün ve güçlü görür, nese ve cosku içindedir. Çok iyi oldugunu söyler. Rahatsizligi kabul etmez ve tedaviyi reddeder. Uyku azalmistir. Enerjik ve hareketlidir.
Tedavi:
Agir durumlarda hastaneye yatirilir. Antipsikotik ilaçlar verilir. Bu ilaçlar uyusturucu degil tedavi edicidir. Bazi vakalarda elektrosok tedavisi (ECT) gerekebilir.
