Ultrason, insan kulaginin isitemiyecegi kadar yüksek frekansli ses dalgalarini
kullanarak iç organlari görüntüleyen bir tani yöntemidir. Ultrasonda radyasyon
kullanilmaz. Bu nedenle gebelerde ve bebeklerde rahatlikla kullanilabilir.
Cihazdan gönderilen ses dalgalari, hasta vücudundan yansidiktan sonra gene ayni
cihaz tarafindan algilanir. Yansima farkliliklari organdan organa degisir. Bu
nedenle farkli yansimalarin oldugu yapilar, farkli görüntüler verirler. Normal
yapilar içindeki bir tümör ya da kist, ses demetlerini farkli yansittigi için
farkli yapida gözlenir ve tani konulur. Görüntü olusturulmasi sirasinda \"prob\"
hasta vücudunda gezdirilirken, altinda kalan bölümün kesit görüntüleri,
hareketli organlar gibi ekranda kayar. Bu esnada radyolog tani koyar. Elde
edilen görüntülerin tanida çok fazla bir katkisi yoktur. US islemi, ihtisaslari
süresince US egitimini alan radyologlarca yapilir.
Ne amaçla
yapilir?
Ultrason çogunlukla karaciger, safra kesesi, pankreas, dalak,
böbrekler, mesane, yumurtaliklar ve rahim gibi karin içi organlarin
görüntülenmesi için kullanilir.Bununla birlikte ultrason vücudun tüm organlarini
(Beyin,göz,akciger,meme,kalça,testis ve prostat gibi.) görüntülemek amaci ile
kullanilabilir. Ultrason çekilmesi için basvuran hastalarin en sik sikayeti
karin agrisidir. Karaciger ve dalak gibi karin içi organlarin büyümesi, safra
kesesi ve böbrek taslari, apandisit, yumurtalik kistleri ve karin içindeki
tümörler ultrason ile teshis edilebilen hastaliklardan bazilaridir. Ayrica
kadinlarda yumurtalik ve rahim karindan incelenebilecegi daha detayli inceleme
için vajene yerlestirilen özel bir prob kullanilabilir. Erkeklerde de prostat
incelemesi karindan yapilabilecegi gibi detayli inceleme makata yerlestirilen
özel bir prob ile yapilir.
Ultrason çekilmesi için hazirlik gerekir
mi?
Karin içindeki organlarin ultrasonu için eriskinlerde hastanin 8-12 saat
süre ile aç karna olmasi gerekir.1 aya kadar çocuklarda emzirme süresi kadar, 5
yasina kadar çocuklarda 4 saatlik, 10 yasina kadar olanlarda 6 saatlik açlik
gereklidir. Ayrica mesane, yumurtaliklar ve rahimin incelenmesi eger karindan
yapilacaksa hastanin idrarina sikisik olmasi gerekir. Bunun disinda baska bir
hazirlik gerekmez.
Ultrason nasil çekilir?
Hasta sirtüstü yatar. Cilt
üzerine jel sürülür. \"Prob\" adi verilen cihaz ile karin içindeki organlar cilt
üzerinden incelenir.
Yan etkileri nelerdir?
Bugüne kadar gebelikte ve
diger incelemelerde gösterilebilen bir yan etkisi yoktur.