CROHN HASTALIGI (REGIONAL ENTERIT) : Uzun süre devam eden, kesintili seyirli,
tahmin edilemeyen davranis biçimi gösteren, tüm gastrointestinal sistemi
asimetrik olarak tutan, etiyolojisi bilinmeyen bir hastaliktir. Prevalansi
2-3/100000dir. Baslangiçi 15-30 yaslar arasidir. Kadin/erkek = 1
√
KLINIK ISARETLER
• Rekürren diyare epizotlari,
• Sabit veya kolik
seklinde abdominal agri,
• Düsük dereceli ates,
• Kilo kaybi ve
istahsizlik,
• Gizli kanama ve anemi,
• Perianal apse ve fistül,
•
Malabsorpsiyon
• Eritema nodozum, piyoderma gangrenosum ile
iliskilidir.
√ INTESTINAL MANIFESTASYONLARI
• Ösefagus nadiren
tutulur.
• Mide % 1-2 oraninda tutulur.
• Granülomatöz gastrite
yolaçar.
• Radyolojik isaretler
►Psödo-post Billrot-I görünümü,
►Rams
horn isareti (koç boynuzu isareti) = Yetersiz genisleyen düzgün tübüler daralmis
antrum. + genislemis pilor + dar duodenal bulbus,
►Aftöz ülserler ( pinpoint
erozyonlar),
►Kaldirim tasi mukoza,
►Antral - duodenal ülserler
•
Duodenum % 4-10 oraninda tutulur. Hemen hemen daima mide tutulumu ile
iliskilidir.
• Lokalizasyonu duodenal bulbus ve duodenumun proksimal
yarisidir.
• Radyolojik isaretler
►Yüzeyel erozyonlar ve aftöz
ülserler,
►Duodenal foltlarda kalinlasma,
• Ince barsaklar % 80
oraninda tutulur. Regional enterite yolaçar. Terminal ileum yalniz basina veya
birlikte % 95 oraninda tutulurken jejenum ve ileum % 15-55 oraninda etkilenir.
• Radyolojik isaretler,
►Sirküler foltlarda hafif nodülarite ve
kalinlasma,
►Aftöz ülserler,
►Kaldirim tasi mukoza ve
ülserasyonlar,
►Siklikla medial çekal defektle iliskilidir.
• Kolon %
22-55 oraninda tutulur. Granülomatöz kolite yolaçar. Özellikle sag taraf
tutulur. Siklikla rektum ve sigmoid kolon etkilenmez.
• Radyolojik isaretler
►Küçük 1-2 mm nodüler dolum defektleri (lenfoid foliküler patern),
►Hedef veya boga gözü görünümlü aftöz ülserler,
►Transvers çizgi
isareti. (Kaba mukozal foltlarin derin olugu içinde 1 cm uzunlugunda düz
çizgisel kontrast madde görünümü)
►Barsak lümenine paralel uzun fistül
traktlari.
• Appendiks % 20 oraninda etkilenir.
• Rektum % 14-50
oraninda etkilenir.
• Radyolojik isaretler
►Derin ve collarbuton
ülserler,
►Rektal sinüs traktlari.
√ FAZLAR
√ a-En erken
degisiklikler
►Lenf foliküllerinin nodüler genislemesi,
►Valvula
conniventeslerde kalinlasma, kabalasma, yassilasma, distorsiyon ve düzlesmeler
(obstrüktif lenfödeme bagli olusur.) Genellikle ilk olarak terminal ileumda
görülür.
►Aftöz ülserler: 5 mm çapin üzerinde sig santral baryum
kolleksiyonu içeren nodüllerdir.
Lokalizasyonu: Duodenal bulbus, duodenumun
ikinci parçasi ve terminal ileumdur.
√ b-Nonstenotik faza ilerleyis
►Atlayan lezyonlar (% 90)
√ Arada normal görünümlerin oldugu kesintili
tutulum.
►Kaldirim tasi görünümü
√ Yilanvari veya transvers ülserler
ödem bölgeleri tarafindan ayrilir.
►Kalin kaba ince barsak foltlari.
√
Lamina propria ve submukozanin inflamatuar infiltrasyonu.
►Luminal daralma
ile ince barsaklarda düzlesme ve rijidite.
√ Spazm ve submukozal ödeme
bagli
►Ince barsak loplarinda yer degisikligi ve separasyon.
√
Lenfödematöz duvar kalinligi, mezenterik yagda artis, mezenterik lenf nodlarinda
genisleme, abse formasyonunun perforasyonu.
►Psödopolipler.
√
Hiperplastik mukoza adalari.
►Inflamatuar polipoid kitleler.
►Sesil,
pedinküle veya filiform postinflamatuar polipler.
►0.5-1 mm yuvarlak
ülserlerin olusturdugu diffüz mukozal granülarite.
►Psödodivertikül=psödosakkülasyonlar=Normal barsak duvarinin bombelesmesi.
√ c-Stenotik faz
►Sicim isareti=striktürler
Terminal ileumda daha
siktir. Rijit loplardaki daralma belirtisidir.
►Normal proksimal looplar
staz ülserleri ve fekalitler ile dilate olabilir.
√ BT
►Homojen
dansitede barsak duvari kalinlasmasi.
►Çift halo konfigürasyonu. Barsak
lümenini çevreleyen düsük atenüasyonlu iç halka (ödematöz mukoza) + yumusak doku
dansitesinin olusturdugu dis halka. (kalinlasmis fibrotik muskularis ve
seroza)
►Luminal daralma ve proksimal dilatasyon.
►Atlayan bölgeler.
10-20 mm kalinliginda asimetrik barsak duvar kalinlaslalari.
►Creeping fat.
Mezenterik yagin masif proliferasyonu ile ince barsak loplarini ayiran kitle
etkisi.
►Mezenterik adenopati.
►Abseler.
√ US
►Psödokidney
veya hedef isareti.
(Barsak duvari kalinlasmasi.)
►Sirkumferensial
difüz hipoekoik barsak duvari ile normal tabakanin kaybi.
(Transmural ödem,
inflanmasyon ve fibrosis)
►Rijit non kompresif barsak segmantleri ile
peristalsis kaybi.
►Renkli dopplerde komsu yag ve barsak duvarinin
hiperemisi.
►Inflamatuar kitle (Flegmon), abseler
►Distandü
sivi dolu loplar.
►Hipoekoik fistül trakti.
√ PROGNOZ
•
Rekürrens hizi %39un üzerindedir.
• Mortalite hizi 5 yilda % 7 10 yilda %
12dir.
√ KOMPLIKASYONLAR
1. Fistül (%
33)
a-Enterokolik:
Ileum ve çekum arasinda daha siktir.
b-Enterokütanöz:
Deriden rektuma ve vajinadan
rektuma.
c-Perineal fistül ve sinüs traktlari.
2. Intramural
sinüs traktlari.
3. Abseler.
4. Serbest
perforasyon.
5. Toxik megakolon.
6. Ince barsak
perforasyonu.
7. Hidronefroz.
8. Ileum ve kolonda
adenokarsinom. (özellikle bypass looplar ve kronik fistül çevresinde.)
Geç
periyot 25-30 yilda genel populasyonla karsilastirildiginda kolonik
adenokarsinom riski 4-20 kat artar.
9. Ince ve kalin barsakta
lenfoma.
√ AYIRICI TANI
1. Yersinia (terminal
ileumda)
2. Tüberküloz (terminal ileumda daha agir tutulum
vardir)
3. Aktinomikizis, histoplazmozis, blastomkozis (akut baslangiç
vedaha yasli hastalar)
4. Segmental enfarkt (akut baslangiç vedaha
yasli hastalar)
5. Radyasyon ileitis. (uygun hikaye)
6.
Lenfoma. (spazm yoktur, luminal daralma sik degildir)
7. Karsinoid
tümör (tümör nodülleri)
8. Eozinofilik gastroenterit.
9.
Potasyum striktür
