Nöbetçi Eczaneler
22/09/2021

Besinlere Karsi Duyarliligin Gelismesi

img Yiyeceklerin olumsuz reaksiyonlari eski Yunanlilar zamaninda bile bilinirdi. Örnegin, bazi yiyeceklerin insana dokundugu, Hipokrates'ten bize ulasan bilgiler arasinda... Çaglar boyunca pek çok büyükanne, çocuklarin ve büyüklerin belli yiyeceklere olumsuz tepki gösterdigini bir sekilde bilmis ve bunlara karsi önlem almistir. Bebekligimizden beri günde birkaç kez tükettigimiz birçok yiyecegi, büyüdükten sonra da yemeye devam ederiz. Bugday, süt, misir ve seker bunlara örnektir. Bebege ilk kati yiyecekler, örnegin bugday verilmeye baslandiginda, bebek buna karsi bir tepki gösterebilir. Bunun sonucu olarak da ishal, karinda kolik, huysuzluk, burun akmasi, hatta orta kulak iltihabi, astim ya da egzama görülebilir. Bu belirtilerin nedeni anlasilmayabilir ve çogu kez de önemsenmeden geçistirilir. Çocugun tepki gösterdigi yiyecek verilmeye devam edilir ve çogu kez akut belirtiler kisa süre içinde kaybolur. Bununla birlikte, daha hafif ama sürekli belirtiler kalabilir ve günler, aylar, yillar sonra yeniden bas gösterebilir. Dokunan yiyecek kesilirse, belirtiler genellikle 3-5 gün sonra kaybolur. Ama bazen, özellikle çocuklarda belirtiler üç hafta kadar sürebilir. Eger yiyecek kesildikten sonraki iki hafta içinde -ki bu dönem duyarliligin en yüksek oldugu dönemdir- yeniden ayni yiyecegi yerse, belirtiler tekrar ortaya çikar. Belirtiler öncekinin ayni da olabilecegi gibi, bazi farkliliklar da gösterebilir.

Belli bir yiyecege karsi duyarliligin ne kadar sürecegi kesin olarak belli degildir ve kisinin durumuna gore de degisir. Dokunan yiyecekten ne kadar uzun süre kaçinirsak, sonradan o yiyecege o kadar iyi dayanabiliriz. Bazi kimselerde, belli yiyecekler ömür boyu süren bir duyarlilik yaratabilir ve ne zaman o yiyecegi yeseler belirtiler yeniden bas gösterir. Bununla birlikte, genellikle aradan birkaç hafta ya da birkaç ay geçtikten sonra, kisi azar azar olmak üzere dokunan yiyecegi yiyebilir ve hiçbir belirti göstermeyebilir. Sözünü ettigimiz bu yöntemi asagida tartisacagiz. Bebeklerde ve küçük çocuklarda dokunan yiyecegi kesip, sonra doktor gözetimi olmadan yeniden vermeye baslamak yanlistir. Bu özellikle süt için geçerlidir. Çünkü, bebekte süte karsi agir alerjik tepkiler olabilir, hatta bu ölüme kadar gidebilir. Bu tür denemeler ancak bir hastanede, bebeklerde besin alerjisinin ne gibi olumsuz sonuçlar dogurabilecegini iyi bilen bir uzman hekim gözetiminde yapilmalidir.