Nöbetçi Eczaneler
22/09/2021

Antihistaminikler Soguk Alginligi Ilaçlari

img Burun tikanikligi, dolgunlugu, sinüs problemleri ve soguk alginligi için kullanilan ilaçlar en sik kullanilan ilaçlardandir. Akillica kullanildiklari zaman birçok kimseyi hayatlari boyunca en az bir kere rahatsiz eden ve birçok kimseye de sürekli sikinti veren sikayetlerin önüne geçebilirler. Bu gruptaki ilaçlar, alerjinin, üst solunum yolu enfeksiyonlarinin (soguk alginligi, sinüzit gibi) ve vazomotor rinitin (ruhsal gerginlik, tiroid hastaligi, hamilelik ve diger bazi sebeplerle ortaya çikan burun tikanikligi gibi) sikayetlerinin düzeltilmesinde kullanilirlar. Alerjiyi, enfeksiyonu tedavi etmezler, sadece hastaya rahatsizlik veren durumlari ortadan kaldirarak kisilere konfor saglarlar.

Antihistaminikler
\"Histamin\", kisinin alerjik oldugu madde ile karsilastiginda veya iltihap durumlarinda ortaya çikan önemli bir kimyasal ajandir. Antihistaminikler histaminin etkisini önlerler ve böylece alerjinin olusturdugu sikayetlere iyi gelirler. En iyi sonuç için bu ilaçlar alerji sikayetleri ortaya çikmadan alinmalidirlar.

Antihistaminiklerin ortaya çikardigi en sikici yan etki \"uyku hâli\" vermeleridir. Bu durum gece yatmadan önce alindiginda iyi olabilse de gündüz sikinti yaratabilir. Hatta bazen zararli olabilir. Araba veya tehlikeli olabilecek makina kullananlara bu ilaçlar önerilmez. Ilk dozlar en fazla uyku verirler, sonraki dozlarda biraz bagisiklik gelisir. Günümüzde yeni çikan antihistaminik türleri ile kismen de olsa bu sikayetlerin önüne geçilebilmektedir.

Dekonjestanlar
Burun ve hava pasajlarinda bulunan dokudaki kan damarlarinin sismesi ile burun, sinüs ve gögüste olusan tikanikliga \"konjesyon\" denir. Buradaki dokularda çok genis kan kapasitesine sahip olan damarlar vardir. Daha önce bahsedildigi gibi \"histamin\" buradaki damarlari uyararak genislemelerine sebep olur. Dekonjestanlar ise kan damarlarinin büzülmesine yol açarak hava pasajlarini yeniden açarlar.

Dekonjestan ilaçlarin yan etkisi, kiside \"sinirlilik hâli\" yaratmalaridir. Uykuya dalmada zorluk yapabilirler, kan basinci ile nabiz sayisini yükseltebilirler. Yüksek tansiyonu, kalp ritm (nabiz) bozuklugu ve kalp rahatsizligi olan kisilerde dekonjestanlar kullanilmamalidirlar. Göz tansiyonu olan kisilerde de kullanilmamalidirlar. Dekonjestan alan bazi hastalarda idrar yapmada zorluk olabilir. Hatta, zayiflamak için kullanilan ilaçlarin içerisinde dekonjestan maddeler de bulunabilir. Etkileri üst üste eklenmesin diye diyet ilaci kullananlarda dekonjestanlar veya dekonjestan kullananlarda diyet ilaçlari beraber kullanilmamalidirlar.

Birlikte Kullanma
Teorik olarak etkileri iyi dengelenirse, antihistaminiklerin verdigi uyku hâli dekonjestanlarin verdigi uykusuzluk ile giderilebilir. Bundan dolayi birlikte üretildikleri ilaçlar piyasada bulunmaktadir. Bir hasta bir ilaçtan aylar veya yillar boyunca fayda görebilir fakat artik etkisi azalmissa diger bir ilaca geçerek onun etkisinden faydalanabilir.

Herkesin bu tür ilaçlara verdigi cevap farkli olabilecegi için kisi kendine iyi gelen dozu ayarlayabilir. Meselâ, antihistaminigi aksam, dekonjestani sabah alabilir. Veya her ikisini de alir fakat aksamlari antihistaminigin dozunu artirabilir, gündüz tersini yapabilir.


ILAÇ IYI GELDIGI
SIKAYETLER
YAN ETKILERI

Antihistaminikler Hapsirma
Burun akintisi
Burun tikanikligi
Göz kasintisi
Konjesyon
Sersemlik
Agiz ve bogaz kurulugu

Dekonjestanlar Burun tikanikligi
Konjesyon
Uyari
Uykusuzluk
Nabiz artisi

Birlikte Hepsi Az veya çok hepsi



Soguk Alginligi Ilaçlari
Dekonjestanlar ve antihistaminikler, \"soguk alginligi\" ilaçlarinin vazgeçilmez içerigidirler, fakat, kurutucu ajanlar, aspirin (aspirin türevleri) ve öksürük baskilayici maddeler de ilaçlara eklenmis olabilir. Kisi, kendi sikayetlerine en uygun gelebilecek içerigi olan ilaci seçmelidir. Sayet ilacin üzerinde kmyasal maddeler ve neye iyi geldikleri tam olarak açiklanmamissa, kisi bunlari açiklamasini eczacidan istemelidir.

Burun Spreyleri
Burun spreyleri, genel olarak iki gruba ayrilmaktadirlar. \"Alerji, vazomotor rinit veya polip\" için son zamanlarda piyasada bulunan ve hekim kontrolü altinda uzun süre rahatlikla kullanilabilen burun spreyleri vardir. Bizim burada bahsedeceklerimiz eskiden beri bilinip kullanilan dekonjestan (burun açici) burun spreyleridir. Burundaki kan damarlarini büzerek ani rahatlama saglarlar. Fakat agizdan alinan dekonjestanlarin aksine burun damarlari üzerinde direkt etki yaptiklari için çok kuvvetlidirler ve birkaç saat sonra burun damarlari refleks olarak tekrar genislerler. Buna \"rebound etki\" denir. Kisi spreyi tekrar kullanma ihtiyaci hisseder ve bu kisir döngü devam eder gider.

Yetiskinlerde bu etkinin ortaya çikmasi yaklasik bir hafta alsa da bebeklerde iki gün içerisinde gelisebilir. Bebeklerde 12 ilâ 24 saat bu damla kesildiginde genellikle normale dönüs olur fakat yetiskinler hemen toparlamayabilirler ve agizdan alinan dekonjestanlar veya kortizonlu burun spreyleri ile takviye edilmeleri gerekebilir. Hatta yillar boyu bu spreyleri kullanan yetiskinlerde tedavi için burun içerisinden bir operasyon da yapilabilir. Bundan dolayi spreylerde suna dikkat edilmesi lazimdir: \"Bu ilaci üç günden uzun kullanmayiniz.\"

Diğer 'İlaç Kullanımı' Yazıları