I. TÜBERKÜLOZLU MENENJIT:
Tüberküloz belirtilerinin ortaya çikmasindan sonra tedavi uygulanmadigi takdirde 3 ila 6 ay içi.nde beyin zari iltihaplanmasi ortaya çikabilir. Buna tüberkülozlu menenjit diyoruz. Genellikle zayif bünyeli küçük çocuklarda görüldügünden mutlaka doktor tedavisi gerektirir.
* Belirtileri:
Tüberkülozun ikinci devresinde ortaya çikar ve su isaretleri verir:
- Ilk belirtileri istahsizlik, asiri esneme ve uzun süren uyku halleridir.
- Daha sonra asiri derecede kabizlik, kusma, bas agrisi, ates yükselmesi ve felçler ortaya çikar.
- Boyun tutuklugu. dis gicirtisi. adale kramplari ve kendini kaybetme hastaligin iyice yerlestigini gösterir.
DIKKAT: Hasta sirt üstü yatirildigi zaman bacaklari kamina dogru çeker ve geriye tekrar açamaz ise veya bir bacagini karnina dogru çekerken diger bacak da kendiliginden onu takip ederse durum son derece ciddi demektir. Hasta en kisa zamanda tedavi altina alinmazsa bunu felç hali izleyecektir. Felçlerin çogunun ölümle neticelendigini unutmayiniz. Hasta kurtarilsa bile; konusma bozuklugu, körlük. sagirlik ve zeka geriligi biraktigi vakalar az degildir.
II. GIRTLAK TÜBERKÜLOZU:
Tüberküloza yakalanmis kimselerde, vücut direnci düsük oldugu takdirde, hastalik basiBeri girUagi isgal ederler. Önce gicik seklinde öksürük. bogazda sicaklik duygusu ve bunu müteakip yutmada zorluk görülür. Ilerlemesi halinde yemek yediremeyecek hale getirir. Akciger tüberkülozunun tedavi altina alinmasi ile birlikte bu hastalik da iyilesir. Ancak tek basina ortaya çiktigi takdirde hastahane tedavisi gerektirir.
* Diger Yan Etkiler
Ta konunun basinda tüberkülozun çok tehlikeli sonuçlar doguran bir hastalik oldugunu söylemistik. Bu sebeple. halk arasinda tüberküloza \"ince hastalik\" adi verilmistir. Bazi yan etkilerini (ilave hastaliklari) yukarida izah etmeye çalistik. Hepsini ayri ayri ele alip detaylari ile incelemek tip kitaplarinin isidir. Biz burada kisaca belirtilerini verip sizi uyaracagiz. Zaten daha fazla bilgi gereksiz ve sikici olacaktir.
III. SINDIRIM YOLLARlNDA TÜBERKÜLOZ:
* Belirtileri;
- Midede tokluk hissi.
- 1stahsizlik.
- 1shal ve çOgunlukla kabizlik.
- Karin agrisi.
- Kilo kaybi ve deride kuruluk.
- Hafif ates.
- Yemek yedikten sonra barsaklarda dayanilmaz agrilar.
IV. KEMIK VE EKLEM YERLERINDE TÜBERKÜLOZ:
Belirtileri;
- Kol ve bacaklarda agirlik hissi.
- Hareket ederken eklem yerlerinde agri.
- Bas agrisi.
- Gövde hareket ettirilirken omurgada siddetli agri. Tedavisi geciktigi takdirde kamburluga benzer sekil bozukluklari yapar.
- Eklem tüberkülozunda, eklem derisi üzerinde morumsu kabarikliklar olusur ve derinin rengi soluklasir. Tedavi edilmedigi takdirde. eklemler bir müddet sonra hareket ettirilemez duruma gelir.
V. BÖBREKLERDE TÜBERKÜLOZ:
* Belirtileri;
- Hasta önce idrarin azaldigindan ve idrar torbasinin sisliginden sikayetçi olur.
- Sonra hafif ates ve halsizlik baslar.
- Idrardan kan gelmesi, böbrek tüberkülozu ihtimalini kuvvetlendirir.
- Hastalik basillerinin idrara karismasi böbreklerin iltihaplandigini gösterir.
- Bu durumda ates yükselir, idrar torbasindaki basinç artar.
- Idrar yollarinda siddetli agrilar hissedilir.
- Zayiflik ve kansizlik bas gösterir.
- Tedavi edilmemesi halinde idrar yolu ile saglam böbrege de basiller geçis yapar ve \"üremi\" dedigimiz kan zehirlenmesi ortaya çikar.
- Ilerlemis böbrek tüberkülozunda bilhassa erkeklerde \"er bezleri\" de etkilenirler.
- Er bezlerinin yanlarinda sislikler seklinde kendisini belli eder.
- Tedavi edilmedigi takdirde er bezlerinde erime olur.
- Kadin cinselorganlarinda (yumurtalik, fallop borulari ve rahim) görülen tüberküloz, daha çok akciger tüberkülozunun ikinci devresinde ortaya çikar. Çok az agri yaptigindan genellikle ihmal edilir. Hasta, doktora çocugu olmadigindan sikayet ederek bas vurur. Akciger tüberkülozu tedavi edilirken bu hastalik da iyilesmis olur.
VI. DUYU ORGANLARINDA VE BEZLERDE TÜBERKÜLOZ:
- Gögüs ve sindirim sistemi çevresindeki bezler tüberküloz basillerinin hücumuna ugradiklari takdirde, hastalik ilerledikçe kan damarlari yoluyla göze kadar uzanabilirler.
- Ortakulak iltihaplari, kolayca tüberküloz basillerinin yerlesmelerine zemin hazirlarlar.