♀ BULANTI
Hâmile kadinlarin ekserisi, bilhassa ilk aylarda, bulanti ve kusmadan sikâyet ederler. Bu durum, \”kokulardan rahatsiz olma\” neticesinde ortaya çiktigindan ciddi bir hastalik olarak degerlendirilmemelidir. Halk arasinda buna \”aserme\” adi verilir. Hâmile kadinlar yemek kokularindan rahatsiz olurlar; mutfaga girmek istemezler.
DIKKAT: Aserme olayi genellikle hâmileligin 8-16 haftalari arasinda görülür; sonra yavas yavas kendiliginden kaybolur. Aserme ile birlikte tükrük salgisinda da artis görülür. Her iki rahatsizlik da geçici olup doktor müdahalesine gerek yoktur. Hâmileligin son haftalarinda görülen bulanti ve kusmalar normal kabul edilemeyeceginden mutlaka bir hazim bozuklugunun veya bir zehirlenmenin isareti sayilmah; vakit geçirmeden doktora gidilmelidir.
♀ ISTAH
Hâmile kadinlar, genellikle baharatli, eksili, unlu yiyeceklere asiri bir arzu duyarlar. Halk arasinda, \”hâmile kadinin cani ne isterse yemelidir; yoksa yiyemedigi sey çocugun vücudunda bir iz birakir\” seklinde yanhs bir inanis vardir. Halbuki, unlu, baharatli, eksili yiyecekler mide yanmalarina, kabizliga ve gazlara sebep olurlar. Bu sebeple, anne adayi hazmi zor yiyeceklerden kaçmali; onlarin yerine hazmi kolay, az yagli sebze yemeklerine ve taze meyveye agirhk vermelidir.
Yine halk arasinda, \”hâmile kadin iki can tasidigindan iki kisilik yemelidir\” gibi yanlis bir inanis daha vardir. Tika basa yemenin rahimdeki cenine bir faydasi olmadigi gibi, anneyi de rahatsiz etmekten baska bir ise yaramaz.
DIKKAT: Kabizlik veya gazdan sikâyeti olan hâmile kadinlar, söktürücü (mushil) ilaçlar almamah; bunun yerine evde kolayca hazirlayabilecegi erik, incir gibi kabizhk önleyici kompostolar yemelidir.
♀ SIK IDRARA ÇIKMA
Bilhassa hâmileligin son aylarinda, bebegin agirlasmasindan dolayi, rahim sidik torbasi üzerine bir basinç yapmakta; bu da sik idrara çikma seklinde tezahür etmektedir. Bu hal ciddi bir rahatsizlik olmayip hâmileligin normal belirtilerindendir.
♀ BACAKLARDA VARIS
Hâmilelik müddetince çalismak zorunda kalan, bilhassa ayakta dikilerek çahsan, kadinlarda bacak toplar damarlarinda genislemeler (varisler) görülmektedir.
Bacak altlarina yastik koyup dinlenerek, kisa yürüyüslere çikarak ve varis çorabi giyerek bu durumun önüne geçmek mümkündür.
♀ HEMOR0ID
Kabizlikla birlikte ortaya çikan bu rahatsizlik, kalin barsak çikisinda rnemebasi büyüklügünde bir sislikle kendisini belli eder. Buna \”basur memesi\” adi verilir. Basur memesi disarida oldugu gibi, içeride de olabilmektedir. Büyük abdeste çikildiginda veya sert bir yere oturuldugunda çok rahatsiz eder. Bazan kanadigi da olur.
Kabizlik yapan yiyeceklerden, baharatli yemeklerden kaçinarak hemoroidin önüne geçmek mümkündür. Buna ragmen iyilesme görülmez ise, bir doktora gitmekten baska çare yoktur.
♀ NEFES DARLIGI
Bu rahatsizlik daha çok sisman kadinlarda görülür. Son aylarda, bebegin gelismesi ile birlikte büyüme gösteren koruyucu torba karin üst bölgesine basinç yaparak yukari dogru itmektedir. Bu da haliyle solunum güçlüklerine ve kalp rahatsizhklarina sebep olmaktadir.
Anne adayi, doguma yakin aylarda yorucu islerden uzak durmalidir. Bunu söylerken, \”sirtüstü uzanip yatmalidir\” demek istemiyoruz. Hafif ve yorucu olmayan ev islerini yapmaktan, kisa yürüyüslere çikmaktan geri durmarnalidir.
♀ KÜÇÜK AKINTILAR
Hâmileligin ilk yarisinda, yâni besinci aya kadar rahimde hafif kanamalar görülebilir. Bunda telas edecek bir durum yoktur. Ancak besinci aydan sonra görülen kanamalar için ayni seyi söyleyemeyecegiz. Hele bu kanamalar agrili olur ise, mutlaka bir doktora görünmelidir.
DIKKAT: Hâmileligin ikinci yarismda idrara çikildigi zaman idrar yollarinda yanma hissedilir, idrarin rengi de degisir ise; bu ciddi bir rahatsizhgm isaretidir. Ayni zamanda mide bulantisi, bas dönmesi, beyin arka bölümünde agri ve göz kararmasi da var ise; mutlaka doktora gidilmelidir. Bu belirtiler, \”hâmilelik toksemisi\” dedigimiz ciddi bir hastaligin isaretleridir.
