HIPNOZ NEDIR ? NE DEGILDIR ? Her seyden önce Hipnozun uyku olmadigini bilmekte
fayda mülahaza ediyorum. Her ne kadar hipnosis Yunanca da uyku anlamina gelse de
(hatta Yunan mitolojisinde uyku tanrisinin adi olsa da) yapilan
elektrofizyolojik incelemeler hipnoz ani ile uyku halinin tamamen farkli
durumlar oldugunu göstermistir. Uykuda görülen yavas beyin dalgalarinin yerine
hipnoz sirasinda kisinin beyin aktivitelerinin uyanikliga denk oldugu
görülmüstür. Hipnoz kelimesi ilk kez Ingiliz hekim Braid tarafindan
kullanilmistir.
Hipnozun mazisi çok eskilere dayanmakla birlikte bilimsel
mahfillere girmesi F A Mesmer tarafindan saglanmistir. 18. Yüzyilin son
çeyreginde bazi nörotik hastalarin tedavisinde hipnozu kullanan Mesmer hem çok
popüler olmus hem de bir çok hasim kazanmis, kendisi sarlatanlikla suçlanmistir.
Zira her devirde oldugu gibi o devirde de insanlar doga üstü güçlere ve bu
güçlere sahip olan insanlara çok inanmislar ve onlardan medet ummuslardir. Bunu
çok iyi kullanan Mesmer hipnoz seanslarina adeta mistik bir hava katarak
etkinligini artirmistir.
Günümüz Türkiyesinde hipnoz hak ettigi yeri
yavas yavas tedavilerde almakla birlikte su-i istimale açik bir saha olarak
halen bakirligini korumaktadir. Bunun nedenini ilerleyen satirlarda daha iyi
anlayacaksiniz.
Hipnozu su an en çok uygulayanlar sahne illüzyonistleri
ve medyumlardir. Bunun yaninda Psikiyatristler ve Dis hekimleri de hipnozu
pratiklerine almaya baslamislardir. Ancak yinede bazi kötü niyetli kisiler
hipnozu sanki basli basina bir tedavi edici metodmus gibi lanse etmekte ve bu
yolla hastalari kullanmakta ve onlara zarar vermektedirler. Aslinda hipnoz
psikiyatrik hastaliklarin psikoterapisine yardimci bir metod olarak
kullanilabilir. Hipnoz altinda verilmesi gereken telkinler ve diger
psikoterapötik yollar izlenmezse sadece hipnoz yapilmis olmasi hastaligi tedavi
etmez.
Bunu su örnekle daha iyi açiklayabiliriz: Bir cerrahin ve bir
kasabin eline nester verdiginizi varsayin. Cerrah yaptigi müdahalede nasil
anatomik katlari tekrar birlestirmeye uygun keser. Oysa kasap sonrasini
düsünmeden nesteri çeker ve tamiri güç yaralar birakir. Insanin ruhsal yapisini
bilmeyen hastaligin sebepleri konusu üzerinde ihtisasi olmayan birinin ruhsal
hastaliklari tedavi etmeye kalkmasi kasabin ameliyat yapmasina benzer ki kisinin
ruh sagligi üzerinde onulmaz yaralar birakabilir.
Hipnoz günlük stres ve
sikintilar,sigara aliskanligindan kurtulmak,sismanlik ve yeme bozukluklari, uyku
bozukluklari, konsantrasyon problemleri, fobiler(korkular), cinsel
problemler,psikosomatik rahatsizliklar, dissosiyatif bozukluklar ve diger
psikiyatrik rahatsizliklarin tedavisinde yardimci araç olarak
kullanilabilir.
Ancak hipnozun tek kullanim yeri psikiyatrik hastaliklar
degildir. Dis hekimleri anestezide kullanabilirler. Hatta genel cerrahide bile
anestezik ajan kullanmadan yalnizca hipnozla yapilan büyük operasyonlar
bildirilmistir.
Ülkemizde hipnozun uzun yillar ihmale ugramis olmasini
materyalist yaklasimin psikiyatristler arasinda çok yaygin olmasina bagliyorum.
Hipnoz altinda geçeklesen bazi fenomenleri yalniz madde ile açiklamak mümkün
görünmemektedir. Ayrica psikiyatri pratiginde biyolojik yaklasimin ön planda
tutulmus olmasi da bunda bir etken olabilir. Herkesin kolayca hipnotize olmamasi
da bunda bir diger etkendir.
Hipnoz olan kisi, bir daha uyanamazsa ne
olur ?:Hipnoz tamamen telkinle olusturulan bir durumdur ve yine telkinle normale
döndürülebilir. Simdiye kadar yapilmis milyonlarca hipnoz denemesinde ve konu
ile alakali yazilarda uyanamama diye bir seyle karsilasmadim. Bu tamamen
fantastik bir durum olup bazi filmlerdeki sahnelerden kaynaklandigini
düsünmekteyim. Kisiye verilen telkinin bitmesinden sonra kisiyi hipnotize eden
uyandirmasa bile trans yüzeyellesir ve kisi bir süre sonra kendiliginden uyanir.
En kötü ihtimalle hipnoz edenin kisiyi uyandiramadan öldügünü varsaysak bile
hipnoz olan kisi bir süre sonra normal uykuya geçerek uyanir. Kaldi ki asiri
gürültüler, ani isi degisiklikleri gibi fizik sartlardaki degisimler kisinin
transtan çikmasina neden olur.
Sirlarimi hipnoz altinda söyler miyim ?:
Hipnoz olmak üzere olan kisilerin en çok korktuklari kirli çamasirlarinin ortaya
dökülmesidir. Ancak sunu bilmekte fayda vardir. Narko analiz ( Ilaçla hipnoz
olusturup yapilir) disinda kisi sonradan pisman olacagi yada kisiligine uygun
olmayan bir seyi ne söyler ne de yapar. Bu konuda hipnozitör israrci davranirsa
trans yüzeyellesir ve bir süre sonrada kisi kendiliginden transtan çikar. Bu tür
durumlar ancak filmlerde olur. Gözlerime bak ve uyu da filmlerden çikip gelmis
bir sözdür ve gerçeklerle bagdasmaz.
Herkes hipnoz olabilir mi ?: Demans
hastalari, geri zekalilar, çok yaslanmis dikkatini bir noktada toplayamayanlar,
ciddi akil hastalari ve küçük çocuklar disinda hemen herkes hipnotize
olabilir.
Herkes hipnoz yapabilir mi? Evet . Sartlari yerine getirdikten
sonra herkes hipnoz yapabilir. Ama bazi insanlar bunu daha kolay
gerçeklestirirler. Hipnoz olmaya istekli bir kisi , hakikaten hipnoz yapmak
isteyen birisi tarafindan kolaylikla transa sokulabilir ama sonrasi ne olur
bilemem. Dolayisiyla hekimlerin disindaki insanlarin bu isle ugrasmasi tamiri
güç durumlara sebep olabilir.
Hele ruhsal sorunlarin tedavisinde
Psikiyatristlerin disinda insanlarin hipnozu kullanmasinin kasabin ameliyat
yapmasindan hiçbir farki olmadigini hatirlatmak isterim. Isi ehline yani cerraha
vermek gerektigi gibi hipnozu ve ruhsal sorunlarin tedavisini psikiyatristlere
birakmakta fayda vardir diye düsünüyorum.
