* D vitamini eksikligi:
Walter Willett, Harvard Üniversitesi Kamu Sagligi Bölümü'nde epidemiyoloji ve beslenme profesörü. Willett, yakinlarda ABD'deki D vitamini eksikligi konulu düzenledigi bir konferansta beslenme uzmanlarini bir araya getirdi.
- Bugünlerde insanlarin D vitamini eksikligini neye bagliyorsunuz?
- Walter Willett:
D vitamini digerlerinden farklidir, çünkü besinden degil günesten aliriz. Ancak bizim kültürel geçmisimiz, günese çikmak degil bizi günesten uzaklastirma üzerine kurulmustur. Evlerde oturur, araba kullaniriz; ofislerde çalisir, kapali alanlarda televizyon izleriz. ABD nin kuzeyinde kisi disarida geçirseniz bile günes, derinizde D vitamini sentezini baslatmaya yetmez. Son yillarda üstüne üstlük fazla günes isiginin deri kanserine neden oldugunu saptadik ve korunmak için ya vücudumuzu kapatiyor ya da kremler sürüyoruz. Tüm bunlar, üretebilecegimiz D vitamininin daha da azalmasina neden oluyor. Gerçekse, bizim sicak havalarda üzerimizde giysilerimiz olmadan gezinmek üzere yaratilmis olmamizdir.
- Peki bunu neden simdi fark ediyoruz?
- Walter Willett:
Aslinda kuzeydeki eyaletlerde yasayan çocuklarda rasitizm hastaligi ortaya çikmaya basladiginda, yani 50-60 yil önce D vitamini eksikliginin bir sorun oldugunun farkina varmistik. Baslatilan çok büyük bir saglik kampanyasiyla sütlere D vitamini eklendi. Kampanya çok da etkili oldu; neredeyse tüm rasitizm vakalari yok edildi. Bugün yeniden bu hastaliga rastliyoruz. Oakland deki Çocuk Hastanesi nde, özellikle Afrika kökenli çocuklarda bu vakalar siklikta.
- Rasitizm neden geri döndü?
- Walter Willett:
Bildigimiz kadariyla, bunun nedeni D vitamini eksikligi yasayan ve emziren anneler. Bu anneler, kendilerinde hiç olmayan vitamini çocuklarina aktaramiyor. Genel anlamda bakarsaniz, Afrika kökenli Amerikalilarin D vitamini seviyeleri Kafkas halkindan bile düsük.
- Süt içmek de bir fayda saglamiyor mu?
- Walter Willett:
Bir günde almaniz gereken D vitamini miktari 400 uluslararasi birim; asagi yukari bir bardak sütten bunu karsilayabilirsiniz. Günesli bir günü disarida geçirirseniz tam 20 bin birim alirsiniz. 400, bu durumda ne kadar küçük kaliyor. Rasitizm iste böyle önlenir.
- D vitamini eksikliginiz çok az olsa bile yine de rasitizm hastaligina yakalanabilir misiniz?
- Walter Willett:
Rasitizm, buz daginin sadece görünen kismi. D vitamini seviyesinin düsük olmasi belirli kanser türlerine, multipl skleroza veya astima yakalanma riskini arttirabilir. Geçen yil bir arastirma ekibi, D vitamini ile kolon kanseri arasindaki baglantiyi inceleyen bir makale yayimladi. Bulgulara göre, bu vitaminin en yüksek oranda bulundugu kimselerde kolon kanseri yasanma riski, düsük olanlarin yarisi kadardi.
