HAVA YOLLARI VE AKCIGERLERE BAGLI SOLUNUM PROBLEMLERI
LARINKS TÜMÖRLERI
Hemanjiyom (en sik ) Benign
Lenfanjiyom
Nörofibromatozis
Larinksin en sik görülen tümörü hemanjiyomdur. Genellikle subglottik alanda yerlesir. Yarattigi havayolu obstruksiyonu fikse oldugu için hem inspiratuar hemde ekspiratuar stridor söz konusudur.
Siddetli solunum sikintisi sonucunda entübasyon , acil krikotiroidotomi yada trakeostomi gerekebilir.
Hemanjiyomlar genellikle 1 yil içinde spontan involusyona ugrarlar. Kortikostreoidlerin etkisi bilinmemektedir.
Normal trakeal boyutlar normalde krikoid ve karina arasinda 17 ? 1 trakeal kikirdak vardir.
Sag ana brons : 3 - 5 Kikirdak
Sag üst lob bronsu : 2 Kkikirdak
Sag orta lob bronsu : 3 Kikirdak
Sol ana brons : 9 Kkikirdak.
Trakeal ve bronsiyal kikirdaklar normalde atnali seklindedirler. Posterior uçlarini birbirine baglayan bir membran söz konusudur.
Trakeanin uzunlugu (Vokal kordlar - Karina):
0 - 3 Aylik ? 5,7 cm
3 - 6 Aylik ? 6,7 cm
6 - 12 Aylik ? 7,2 cm
121 - 16 Aylik ? 8,1 cm.
Karinanin hemen üst kismi hariç, çocuklarda trakeanin transvers ve anterior çaplari birbirine esittir.
Trakeanin boyu akciger grafilerinden de ölçülebilir. Bas nötral pozisyonda iken karina normalde T4 vertebra hizasindadir. (özellikle < 2 yas). 2 yastan sonra karina T5 vertebra hizasindadir.
Eger trakea kisa ise akciger grafisinde karina daha yukari pozisyonda olacaktir. Bu durumda ise trakeadaki kikirdak sayisi 15 veya daha az olacaktir.
KISA TRAKEA :
Di George send.
Konjenital kalp hast.
Iskelet displazileri (özellikle kisa boyun)
Anormal uzun trakea ise , komplet trakeal halka stenozu ile birliktedir. Ayrica genellikle anormal bir sol pulmoner arter sling i söz konusudur.
Trakeaya göre sag ve sol ana bronslarin açilari :
Sag ana brons : 32? ? 5?
Sol ana brons : 51? ? 9,5?
Kisa bir trakeada bu açilar çok daha dardir.(23?)
Uzun bir trakeada ise çok daha genistir. (Ters bir T gibi).
Çocuklarda hava yolunun en dar kismi krikoid kikirdak seviyesindedir. (Subglottik alan). Uygun çaptaki bir entübasyon tüpü seçilerek bu kisma basinç nekrozu yapmamak gerekir.
Bebegin isaret parmaginin (indeks parmagi) distal interfalangeal ekleminin çapi.
Bebegin burun deliginin çapi pratik olarak uygun tüpün çapini gösterir.
Trakeanin iç çapini bulmaya yarayan pratik bir formül : (YAS + 18 ) / 4 = Trakea iç çapi (Tüp boyutu).
% 15 çocukta 1 numara küçük. % 11 çocukta 1 numara büyük endotrakeal tüp gerekebilir.
Pediatrik anestezistlerin vücut agirligina göre kullandiklari tüp çaplari (iç) :
< 1500 Gr : 2,5 mm tüp
< 2500 Gr : 3,0 mm tüp
> 3500 Gr : 3,5 mm tüp.
INTRATORASIK HAVAYOLLARININ OBSTRUKSIYONU
Çocuklarda trakeobronsiyal obstruksiyonlar baslica iki gruba ayrilir :
Konjenital
Edinsel
Edinsel nedenler :
Travma
Tümör (hemanjiyom, lenfanjiyom)
Infeksiyon
Yabanci cisim
Konjenital nedenler (Trakea ve brons) :
Atrezi
Stenoz (trakeal stenoz)
Malazi (trakeomalazi)
Bronkojenik kistler
Trakeoözofagiyal fistül
TRAKEAL ATREZI :
Bir çok diger ismi var.
Trakeal atrezi (En uygun)
Trakeal agenezi
Trakeal aplazi
Konjenital trakeal oklüzyon
Trakeanin konjenital yoklugu.
Embriyolojik olarak trakeal atrezi, trakeoözofagiyal oluklarin anormal katlanmasindan ortaya çikmaktadir. Katlanmanin hiç olmamasi durumunda trakeal agenezis olusmaktadir. Bu durumda bronslar ve akciger tomurcuklari, özofagusun ventral yüzünden çikmaktadir.
Simdiye kadar 60 dan fazla olgu bildirilmistir. Trakeal atrezinin 9 tipi vardir. Polihidramnios, trakeal atrziye eslik eder. Trakeal atrezi vacterl spectrumu içindedir. Trakeal atreziye eslik eden anomaliler :
VACTERL birlikteligi
Konjenital kalp hast.
Genitoüriner sist. Anomalisi
Gastrointestinal sist. Anomalisi
Pulmoner anomali
MSS anomalisi
Kas - Iskelet anomalisi.
TRAKEAL ATREZININ 9 TIPI:
1 - En sik tipinde trakeanin agenezisi söz konusudur. Her ikli ana brons önce biribiri ile birlesirler. Daha sonra özofagusun ventral yüzüne açilirlar. (Tip 1 - % 55)
2 - Ikinci en sik görülen trakeal atrezi tipinde : Yine trakeanin agenezisi vardir. Fakat her iki brons özofagus ventral yüzüne ayri ayri açilir. (Tip 2 - % 20).
3 - Larinks ve distal trakeayi fibröz bir kord baglar. ( Tip 3 )
4 - Degisik uzunlikta trakea söz konusudur. 3. en sik tiptir. (%10).
5- Proksimal trakea atreziktir. Distal trakea , özofagus ile birlesmez. (Tip - 5)
6 - Normal proksimal ve distal trakea arasinda kisa bir atrezik segment (Tip - 6). sekil.
7 - Midtrakeal atreziye özofagus atrezisi ve distal TÖF eslik eder. Ayrica mikrogastri vardir.(Tip - 7 Proksimal özofagus atrezisi , Midtrakeal atrezi , Distal TÖF
8 - Distal trakeal atrezi ve proksimal trakeoözofagiyal fistül vardir. (Tip 8)
9 - Trakeobronsiyal agacin ve akcigerlerin total agenezisi (Tip 9)
Nefes almak için çaba harcayan siyanotik bir yenidogan entübe edilince normal görünümlü larinksten geçer. Fakat daha sonra özofagusun içine girer. Endotrakeal tüp özofagusun içindeyken hastanin ventile edilebildigi dikkat çeker. Endoskopik inceleme tani koydurur. Boynun palpasyonu sirasinda trakea palpe edilemez.
Olgularin çogu genellikle 24 saat içinde sadece asfiksiden degil, ayni zamanda eslik eden siddetli konjenital kalp hastaligina bagli olarak ölür.
