Son yillarda besin alerjisinin birçok hastaliga yol açabilecegi gerçegi Tip dünyasinca kabul edilmistir. Günümüzde besin alerjisini ve bunun birçok rahatsizliktaki payini inkar etmek, kafamizi kuma gömmek olur. Artik asil tartisma konusu, hangi besin alerjisinin hangi hastaliga yol açtigidir.
* Besin Alerjisinin Anahtar Belirtileri:
Rahatsizlik belirtilerinizin altinda besin alerjisinin yatip yatmadigini anlamayi kolaylastiran, hastaliga özgü bazi özellikler vardir. Bunlarin baslicalari asagida belirtilmistir.
Bu bölümde duragan besin alerjileri, çilek, kabuklu su ürünleri gibi besinlere karsi olusan alerjik reaksiyonlarin üzerinde durmayacagiz. Bu alerjiler ömür boyu süren cinstendir. Biz burada, besin alerjilerini inceleyecegiz. Çünkü bunlara bir tani koymak da, alerjiye neden olan yiyecegi saptamak da daha zordur. Ama bir yiyecegin sizde alerji yarattigi açikça belli ise, tabi ki onu yememelisiniz.
Kararsiz, düzensiz belirtiler: Gelip giden, belli bir çevresel etkene baglanamayan kararsiz belirtilerin nedeni, belli bir yiyecege dayaniksizllginiz olabilir. Kuskulu yiyecegi yediginiz halde, buna bir gün tepki gösterebilir, bir günse göstermeyebilrsiniz. Bu, o yiyecegin size dokunmadigi anlamina gelmez. Tek anlami vardir, kisi, bir ileri, bir geri bocalayip durmaktatir.
* Yorgunluk:
Yiyeceklere karsi alerjlsi olan kisiler genellikle çok yorgun olurlar. Bu öyle bir yorgunluktur ki, dinlenmekle de geçmez. Genellikle sabahlari kendilerini çok kötü hissederler, sonra yavas yavas açilip canlanirlar. Kimi vakit o kadar yorgun olurlar ki, bütün gün yataktan çikmazlar. Çogu kez yorgunluk belirtisinin ne zaman basladigini bulmak mümkündür; örnegin; nezle geçirdikten sonra, bir ameliyatin, stres ii bir durumun ardindan ya da gebelik sonrasi, vb. Zihinsel ve psikolojik belirtiler; Besin alerjisi kendisini zihinsel ve psikolojik belirtilerle de gösterir. Ömürlerini depresyona karsi ilaçlar almakla geçirenler vardir. Oysa birçogunun depresyonu, slnlrlillgl, ankslyetesi ve gerginligi, dogrudan dolJruya besin alerjisine baglidir
* Beden agirliginda kararsizlik:
Çogu kez bedende su tutmakla ilgili bir durumdur. Bu durumdaki kisinin beden agirligi, 24 saat içinde bile birçok degisiklige ugrayabilir. Bunun nedeni dogrudan dogruya besin alerjisi olabilir. Beden agirligi sorunlari, çogu kez besin alerjisine isaret eder.
* Kas ve eklem agrilari:
Besin alerjisi bulunan kisilerin ortak sikayetidir. Her ne kadar kas ve eki em agrilari besin eksikliginin (örnegin, magnezyum ya da B vitamini) bir sonucu olabilse de, dokunan yiyecek kesildiginde bu belirtilerin de ortadan kalktigi görülmüstür. Romatizmal artrit de dahil, iltihapli artritler kimi zaman besin alerjisinden kaynaklanabilir. Daha çok genç kadinlarda ve çocuklarda görülen bu durumda, hastalar özellikle bugdaya ve süte alerjiktirler .
* Bedende su tutma:
Besin alerjisinden kaynaklanabilir. Alerjiye yatkin kisilerde her besin duyarlilik dogurabilse de, bedeninde su toplananlar, genellikle bugdaya ve öbür tahillara karsi alerjiktir. Sayisiz kadin, bedenindeki sudan kurtulmak için yillar boyu idrar söktürücü ilaçlar (diüretikler) kullanir. Oysa kisinin duyarli oldugu yiyecek kesilince, idrar kendiliginden sökülmeye baslar. Kisi bol bol idrar çikarir ve bu arada da kilo kaybeder. Bedende su tutma asiri tuzlu yemekten de olur.
* Hizli yada seken nabiz:
Gerek bu belirtiler, gerekse anormal kalp ritmi, besin alerjisiyle birlikte bazi vitamin ve mineral yetersizliklerinin (B1, B6, magnezyum, potasyum ve bakir gibi) sonucu olabilir.
* Düsük kan sekeri (tepkisel hipoglisemi):
Kan sekeri bazen o denli düser ki, kiside yorgunluk, anksiyete, uyusukluk, çarpinti, soguk terleme, bayginlik, bas dönmesi, bas agrisi, açlik duygusu, saldirganlik, sinirlilik gibi belirtiler bas gösterir. Bu da çogu kez besin alerjisiyle ilgilidir.
* Alkale dayaniksizlik:
Kiside besin alerjisi bulundugunun kesin göstergesidir.
* Klasik olarak alerjik kisiler:
Bu grup özellikle risk altindadir. Daha önce saman nezlesi, migren, ürtiker, deride döküntü, astim ya da rinit gibi alerjik hastaliklar geçirdiyseniz, kendinizde tuhaf belirtiler görür görmez akliniza ilk gelmesi gereken sey besin alerjisi olmalidir.
* Ani yüz kizarmasi ve terleme:
Bazi kimseler görünürde hiçbir neden yokken birden kipkirmizi kesilir, ter dökerler. Bu da besin alerjisine bagli bir durumdur.
* Belli yiyeceklere asiri düskünlük:
Besin alerjisine bagli olabilir. Dolayisiyla özlenen besin kesilince, kisi kendisini çok kötü hisseder, o besin yeniden verildiginde daha iyi oldugunu söyler. Özellikle alkol tutkunlugunda görülen bir durumdur.
* Bagirsaklarda belirtiler:
Asiri duyarli bagirsak sendromunda, tipik olan ishal veya kabizlik gibi belirtilerin nedeni çogu kez besin alerjisidir. Bugday ve öbür tahillar, inek sütü gibi yiyeceklerin yol açtigi alerjiler, bazen uzun süren kabizliklara neden olabilir.
* Besin alerjisine isaret eden diger belirtiler:
Besin alerjisine yüklenebilecek daha birçok hastalik belirtisi vardir. Çocukluk çaginda asiri hareketlilik, ögrenme bozukluklari, sakarlik, asiri susama, tekrarlayan enfeksiyonlar (bogaz agrisi, tekrarlayan kulak ve sinüs iltihaplari), yemekte mizmizlik, bacak agrilari, bas agrilari, uyku bozukluklari, karin sismesi, sürekli tikali burun, kuru, pul pul olmus yüz derisi, kuru yanaklar, kirmizi kulaklar, ileri geri sallanma gibi tekrarlayan hareketler, öksürük surubu, antibiyotik ilaçlara tepki ve bebeklikte inek sütü alerjisi. Alerjik hastaliklar ve gidalar arasinda önemli bir iliski var. Astim ve egzamasi olanlar, gazli içeceklerden ve baharatli yiyeceklerden uzak durmalidir. Bu hastalara, bagisikligi güçlendiren zencefil tavsiye ediliyor.
* Vücuda giren her sey ona yabancidir:
Yiyecekler, içecekler, bitki sporlari, bakteriler, polenler, toz, ilaçlar, kimyasallar, kozmetik ürünler. Bagisiklik sisteminin ise, bizi bu istiladan korumaktir. Normalde sistemi, bize hissettirmeden çalisir, hasta olunca yada baska rahatsizliklar nüksettiginde hissederiz. Bir asamada, en yabanci bile vücut tarafindan asiri tepkiyle karsilanabilir. Alerjik tepkiler, bronslarin büzülmesi yada cilt tahrisleri seklinde. Bazen sadece yabanci maddeler degil, vücudun kendi dokulari da alerjiye sebep olabilir. Hassas kisilerde; toz, hayvan tüyü, polenler yada belli bazi yiyecekler astim krizine yol açabilir. Vücut buna tepki olarak mukus salgilar ve solunum yollarini daraltir. Ardindan hiriltili soluklar, gögüste sikisma ya da nöbet gerçeklesebilir. Fazla antibiyotik tüketimi yada anne sütü almayan çocuklarda, astima olan egilim daha fazladir.
