Adet kanamalari ile ilgili sikâyetleri iki grupta toplayabiliriz:
1- Adet arasi agrilar: Iki âdet kanamasinin tam ortasi olan 14. günde ve bunu takip eden 24 saat içinde, karin alt bölgesinde ve belde agrilar ortaya çikar. Agrilarla birlikte ufak kanamalar da görülebilir. Ayrica agrrlara bulanti da eslik edebilir.
Bu sikâyetlere, hekimlik dilinde \”yumurtlama sendromu\” denir. Genellikle, rahim enfeksiyonu (mikrobik hastalik) geçiren kadinlarda görülür.
Ne Yapmali?
• Eger hâlâ rahim enfeksiyonu ve buna bagli iltihaplar var ise; öncelikle bunlarin tedavisi yoluna gidilmeli; bilahare gerekirse âdet döneminin 2. yarisi boyunca progesteron ve türevleri verilmelidir.
2. Kanama Öncesi Agrilar:
Kanamalardan bir hafta önce baslayan ve kanama ile birlikte ortadan kalkan sikâyetlerdir. Memelerde, legende ve bazan vücudun her yerinde kan toplanmasi ve su birikimi görülür. Sikinti ve deprasyonla birlikte memelerde agri olur ve meme derisi gerginlesir. Ayrica memelerin hacmi de büyür.
Karinda da sislik görülebilir. Fakat, hasta, her tarafinin sistigini hisseder. Legende agirlik duygusu buna eslik eder. Sikayetlerle birlikte mizaçta degisme olur; kadin süpheli, kaygili ve sinirli görünür. Uyku bozuklugu baslar.
Sebepleri çok çesitli olan kanama öncesi sikâyetlerinde öncelikle kontrol edilecek muhtemel bozukluklar sunlardir:
• Kalp, damar, solunum bozukluklari.
• Alerji kaynaklibozukluklar.
• Karaciger, safrakesesi ve böbrek yetmezlikleri.
• Ruhsal gerginlige yol açan ailevi sebepler.
Adet Disi Kanamalar
Ilk belirtileri, 25-30 yasa kadar agrisiz olan kanamalarin sancih sikâyetlere dönüsmesidir. Bu sancilar, kanamanin 2. ve 3. gününde baslayarak son günlerde hat safhaya ulasir. Kadin, agrili cinsel münasebetten ve münasebet sonucu kanamalardan sikâyet eder.
Rahim yolu, parmakla muayene edildigi zaman agri uyarilir ve kadin rahatsiz olursa; dölyatagi mukozasi bozuklugundan süphe etmelidir. Mukoza parçalanmis; parçalari döl yatagi bosluguna ve rahim yoluna yapismistir. Yapistigi yerde yerlesen mukoza parçalari, küçük adaciklar olusturur. Adaciklarin içerisi kanla doludur.
Dölyatagi borularinin, karin zarinin, yumurtaliklarin üzerinde yerlesen mukoza adaciklari, katran mavimsi ya da çikolata renginde dügümcükler olarak teshis edilirler. Mukoza adaciklari, ufak bir zorlamada patlayarak kanamalara yol açarlar.
Ne Yapmali?
• Sikâyet biçimi, bir ipucu vermekle beraber, karsit madde verilerek dölyatagi filmi çekilmeli, teshisi garanti etmek için karm içine bakma muayenesi yapilmalidir.
• Ilaç tedavisinin netice vermedigi ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
• Tedavinin sekli, hastanin gebelik isteyip istemedigine baglidir. Cerrahi müdahalede, mukoza adaciklari kazinirken dölyatagi borularinin zedelenmemesine dikkat edilir.
