- Eger deride yara varsa üzerine steril bir pansuman ya da mendil koyup sariniz.
- Yara içinde görülen kemik parçalarini çikarmaya çalismayiniz. Kanama yapabilir. Damar ve sinirleri yaralayabilirsiniz. O kismin üzerine steril pansuman koyunuz. Sonra bir bezi simit seklinde katlayip delik olan kismi ortaya gelecek sekilde yerlestiriniz. En üst kismina kalin pamuk ya da sünger tabakasi koyunuz.Sariniz.
- Kirik olup olmadigini önce elbisesi üzerinden hafifçe elle muayene ederek saptamaya çalisiniz. -Önce saglam tarafin, elbise kolunu çikariniz. Gerekirse elbise yerini dikis yerinden sökünüz ya da kesiniz.
- Elle hoyratça muayene etmeyiniz. Kirik yerini oynatmayiniz. Agri soka yol açabilir. Kirik kemik uçlari damar ve sinirleri yaralayabilir.
- Kirik uçlarini hareketsiz hale getirmek için kirik yerini tespit ediniz. Kol ya da bacagin her iki yanina kalin karton ya da tahta koyup sargi bezi, esarp, kravat ya da gömlek parçalari ile sariniz.
- Tespit için kullanilan karton, tahta gibi gereçler kirik yerini bir üst birde alt tarafindaki eklemlerin ötesine kadar gelecek uzunlukta olmalidir. Bu araçlara atel adi verilir. Atellerin deriye gelen kisimlari pamuk ve bezlerle beslenmelidir.
- Sok durumuna göre önlem aliniz.
- Kanama varsa bilinen önlemlerle kanamasini durdurunuz.
- Kirik yerin üzerine havluya sarili buz torbasi koyunuz.
- Yaraliyi battaniye ile örtünüz. Dinlendiriniz.
- Yarali kismi kalp seviyesinin yukarisina kaldiriniz.
- Kirilan organi hangi durumda bulduysaniz o durumda tespit ediniz. Kirigi yerine koymaya çalismayiniz.
- Gereksiz dokunmalardan kaçininiz.
- Yaraliyi ambulansla ortopedi ve travmatoloji klinigine götürünüz.
