Ne kadar hizla ve ne kadar uzak mesafeye gitmelerine bagli olmadan, insanlar hareket halindeki vasitalarin içinde mide bulandirici bir rahatsizlik hissederler.Dis kulagimizin görevi isitmeyi saglamaktir ama iç kulagimiz dengemizden sorumludur. Hareket halinde oldugumuzda, iç kulagimizin içindeki sivi çalkalanir ve sinir sistemimiz vasitasi ile beynimize sinyal gider. Eger arabanin içinde bir sey okuyorsaniz veya arabanin içinde bir seye bakiyorsaniz, gözlerden beyine hareket halinde olmadiginiz sinyali gider ama iç kulaklarinizdan giden sinyal farklidir. O, vücudunuzdaki sarsintidan dolayi hareket halinde oldugunuzu bildirir. Bu iki sinyal arasindaki fark, halk arasinda 'araba tutmasi' diye adlandirilan, mide bulandirici etkiyi yaratir.
Aslinda dalgali denizde seyreden bir gemideki insani deniz tutmasi ne ise hareket halindeki bir arabanin içindeki insani tasit tutmasi da ayni seydir. Denizdeki hareket tam anlami ile üç boyutlu oldugundan etkisi daha fazladir. Bas agrisi, bas dönmesi, nabizdaki artis ve mide bölgesindeki baski hissi ile kusma ihtiyaci en belirgin özelliklerdir. Bunlara ilaveten deniz tutmasinda, bulantidan önce stres hormonlari da salgilanmaya basladiklarindan rahatsizlik ve panik hissi iyice kuvvetlenmektedir.
Arabada iken gözlerinizle, bir uzaga, bir yakina bakarsaniz, bu tasit tutma probleminize yardimci olabilir. Bu nedenledir ki, arabayi kullananlarda tasit tutmasi olayi görülmez. Çünkü araba, kullananin kontrolü altindadir. Sürücü arabanin ne zaman duracagini veya hizlanacagini, ne yöne dönülecegini bilmektedir. Tasit tutmasi gençlerde daha çok görülür, çünkü yaslandikça ve çok seyahat ettikçe, iç kulagin hareketlere karsi hassasiyeti azalir. Bir görüse göre, tasit tutmasindaki denge bozuklugu, bulanik görme gibi belirtilerde beyine gönderilen sinyaller, zehirlenince beyine yollanan sinyallerle ayni. Bu nedenle de beyin mideye kusma ve içindeki zehiri bosaltma emrini veriyor.
Tasit tutmasina karsi önerilerimiz söyle: Kitap okumayin, zihniniz baska seylerle mesgul olsun. Olay aslinda beyinde olustugundan, onu baska bir seyle mesgul edin. Zihinsel veya kelime oyunlari oynayin. Mide bozucu seyler yemeyin, çok gerekirse bunun için üretilmis ilaçlari, kulak arkasina yapistirilan bantlari kullanin.
Çinli doktorlar yüzyillardir tasit tutmasina karsi akapuntur tedavisi uyguluyorlar. Bu uygulamadan siyah ve beyaz irktan insanlarin yüzde 50-60'i etkilendigi halde Asyalilarin hemen hepsi etkileniyor. Bu farkin da sinir sistemindeki bir genetik temele dayandigi saniliyor.
