gastroözefageal reflü aslinda özefagus hastaliklarinin %75 kadarini olusturur,
ancak kesin tanisi zor oldugu için gerçek insidansi bilinmemektedir. Reflü
özefajit, normal gastrik içerik ile özefageal mukozanin anormal sekilde uzun
süreli temasi sonucu distal özefagusda olusan kimyasal inflamasyondur. Tüm
saglikli insanlarda görülebilir. Saglikli insan ile reflü özefajit olan hasta
arasindaki fark reflü olup olmamasi degil, reflü ataklarinin sikligi ve reflü
olan materyalin özefagusda kalma süresidir.
Sliding özefageal hernisi
olanlarda reflü özefajit sik görülmekle beraber, tek sebep sliding herni
degildir. Günümüzde reflü özefajit olusumunda en önemli faktörün AÖSde olusan
yetmezlik oldugu düsünülmektedir. Mide fundus distansiyonu AÖS basincinda
düsmeye yol açmaktadir.
Saglikli bir insanda 24 saatlik bir dönemde
yutmalarin % 5i kadarinda reflü olmaktadir ancak özefajit gelismemektedir.
özefajiti olanlarda, saglikli insanlara göre daha sik reflü olur ve daha uzun
sürer.
özefagusun düsük pHli gastrik içerik ile karsilasmasina cevap olarak
sekonder peristaltik dalgalar gelisir ve özefagus bu dalgalar sayesinde reflü
olan materyalden temizlenir.
özefajitli hastalarda ayrica özefagusun
asitten temizlenme islemi de defektiftir ve reflü ataklari daha uzun
sürmektedir. Etki eden faktörler gravite, özefagus motor aktivitesi, salivasyon
ve distal özefagusun abdominal baglantilaridir.
Normal asit peptik mide
içerigi yeteri sürece özefagus ile iliskide kalirsa hafif dereceli
özefajit gelismektedir. Gastrik ve duodenal içerigin karisik olarak temasi ise
agir dereceli özefajite neden olmaktadir.
AÖS basincini etkileyerek
reflüye sebep olan durumlar:
1- Sismanlik
2- Tüm antikolinerjik ilaçlar,
kafein, nikotin AÖS basincini düsürür ve reflüye neden olurlar.
3-
Skleroderma ya da mikst kollajen vasküler hastaliklar gibi intrensik kas
bozukluklari
4- Ösefagusa direkt travma
5- Gebelik
özefajitin
siniflandirilmasi
Evre 0- Hastalik yok
Evre I- Hafif özefajit,
mukoza eritematöz ve bir miktar mukozal ödem var.
Evre II- Orta
dereceli özefajit. Evre Ideki tüm degisiklikler mevcut fakat genellikle daha
agir bulgular var ve lineer ülserasyonlar var.
Evre III- Agir ya da siddetli
özefajit. Ülserasyonlar diffüz ve lineer olarak tanimlanamayacak büyüklükte
ancak mukozanin tamami tutulmamis.
Evre IV- Komplike ya da ilerlemis kronik
özefajit. özefagus duvari kas yapilarini da içeren ülserasyonlar var ve striktür
gelisimi söz konusudur.
Komplikasyonlar:
• Akut ödematöz darlik (?)
• özefageal web ya da
halka
• Kronik fibröz darlik (striktür)
• Kronik ülser
• Barrett
özefagus
Reflü özefajit tanisi:
Reflü özefajitin klasik semptomlari, noktürnal
regürjitasyonu takiben olan mide yanmasi, egilme ve diger fiziksel hareketler
ile mide içeriginin regürjitasyonu, agrili yutma ve tüm sikayetlerin asitli
yiyecekler ile artmasidir.
Hastalar asiri gazdan sikayet ederler ve sikayetlerini yutkunma ile azaltmaya
çalistiklarini belirtirler. Sismanlarda daha sik görülür.
Radyolojik Tetkikler:
Hikaye ve F.M.den sonra ilk yapilacak tetkik Balu
grafidir. Zenker divertikülü süphesi de varsa boyun lateral grafileri de
çekilmelidir. En iyi tetkik Balu grafidir. Trendelenburg pozisyonu ya da karina
yastik konarak görüntü elde edilebilir.
Üst GIS endoskopisi: özefageal yakinmasi olan tüm hastalarda ve basit
tedaviye 1 ayda yanit vermeyen yanmasi olan hastalara tani için mutlaka
endoskopi yapilmalidir.
Özel teknikler:
Komplike özefajitlerde cerrahi planlandiginda özefagus
motilitesinin de mutlaka degerlendirilmesi gerekir.
24 saat pH monitörizasyonu:
Ölçülen özefagus pHsi 4den az ise reflü
tanimlanir.
özefageal ve gastrik sintigrafi: Teknesyum ile isaretlenmis
yumurta oral olarak hastaya verilir ve gamma kamera ile özefagus ve mide
serileri alinir. özefageal ve gastrik bosalma semikantitatif olarak ve eger
varsa reflü miktari ve siddeti saptanir.
özefageal asit perfüzyon testi (Bernstein testi):
Test, hasta sandalyede
oturur iken yapilir. Ucu hemen AÖSin üzerinde olacak sekilde N/G sonda
yerlestirilir. 15 dk. Süre ile dakikada 100 damla gidecek sekilde serum
fizyolojik solüsyonu verilir. Daha sonra SF yerine 0.1 N HCl solusyonu ayni
hizla verilir. Bu degisim sirasinda hastanin semptomlari artar ise test
pozitiftir.
özefajiti olan hastada tedavi:
Tedavi bes kisima ayrilir:
1-
Reflüyü azaltmak için mekanik önlemler: Yatagin basini yükseltmek ve yatmadan 3
saat öncesine kadar bir sey yememek gerekir. Böylece midenin bos olmasi saglanir
ve reflü azaltilmis olur.
Siki giysi giyme, agirlik kaldirma, egilme ve karin
içi basincini arttiran her türlü manevra engellenmelidir. Sisman ise zayiflamasi
önerilir.
2- Sosyal ve diyet aliskanliklarinin düzenlenmesi: Reflüyü arttiran
çikolata, alkol, gaz yapici maddeler ve karbonatli içeceklerin alinmasi
kisitlanir. Sigara birakilmalidir. Çünkü AÖS basincini düsürür ve reflüyü
artirir.
3- Gastrik asit veya asit reflünün azaltilmasi: Antiasit verilmesi
yeterli olabilmektedir. H2 reseptör blokerleri ve proton pompa inhibitörleri
gastrik asit salgisini düsürür. Aljinik asit özellikle faydalidir.
4- AÖS
basincini arttiran ajanlar: Ürokolin, metoklopramid ve domperidon AÖS
kasilmalarini stimüle eder. Sisaprid özefagus kontraksiyonlarini stimüle eder.
Ancak tek baslarina yeterli degillerdir.
5- Antireflü girisimleri:
Cerrahi
girisim endikasyonlari:
- Medikal tedaviye yanit alinamamasi
-
Obstrüksiyon
- Kanama
- Perforasyon
- Barrett özefagusu gelismesi
En sik kullanilan ameliyatlar:
√ Nissen fundoplikasyonu
√ Belsey
Mark IV transtorasik hiatol herni onarimi (2700)
√ Hill median arkuat ligaman
posterior gastropeksi