Nöbetçi Eczaneler
22/09/2021

Endometriosis Ameliyati Cerrahi Tedavi

img ♥ Endometriosisin cerrahi tedavisi:
• Hastaligin ciddiyeti kadinin infertilite öyküsü, gebe kalma istegi, yasi cerrahi tedavinin biçimini ve agirligini belirler. Maalesef kadinin rahiminin bile çikarilmasi % 30 hastada agrinin kalkmasini saglayamaz. Tüp-yumurtalik iliskisinin bozuldugu hastalarda ilk cerrahi çok etkilidir, tekrarlayan girisimler fertiliteyi düzeltmede daha etkisizdir.

• Laporoskopi ile gerçeklestirilen en sik cerrahi islemler, yumurtalik-tüp-rahimi çevreleyen yapisikliklarin kesilmesi, endometriotik lezyonlar, ovarian endometriomalarin çikarilmasi, lezyonlarin yakilmasi, koterizasyon yada vaporizasyonudur. Uterosakral sinirin yakilmasi ve kesilmesi (LUNA), agriyi gidermede faydalidir.

• Adetle ilgili agrilarin % 85e iyi gelir, ancak yapisiklik, endometriomalarda yarari yoktur. Çok daha siddetli agri da presakral nörektomi dedigimiz islemle bu bölgeye gelen sinirler kesilir. Yumurtaliktaki endometriomalar zariyla soyularak çikartilmalidir. % 30 olguda bu olasi olmayabilir. Argon isini koagülatör, CO2 laser ya da bipolar elektrokoter ile zari yakilmalidir.

♥ Cerrahi ile basari orani:
• Cerrahi tedaviyi takiben gebelik oranlari ciddi endometriosis için % 35-40, daha hafif formlar için % 55-65 arasindadir. Gebe kalanlarin % 30u ilk 3 ayda, % 50si ilk 6 ayda, % 86si ise 15 ayda gebe kalirlar. Laporoskopi ya da laporatomi (karin kesilerek açik ameliyat), laser yada bipolar koter arasinda basari açisindan fark bulunamamistir. Cerrahi tedavi sonrasi aylik gebe kalma orani % 3-6 gibi (normalde % 20-25) düsük olabilir, bu ise yumurtlamanin indüksiyonu ve rahim içine sperm asilanmasiyla arttirilabilir. En iyi sansi evlilik süresi 8 yil ve üzerinde olanlarda % 10a dek düsmektedir.

• Tablo: Cerrahi tedavi sonrasi 15 ayda gebe kalma oranlari

Hastaligin siddeti Gebelik orani (% )
Hafif 70 - 80
Orta 55 - 60
Ciddi 40 - 45
Ortalama 55 - 65

♥ Histerektomi ne zaman uygun olabilir?
• Dogurganlik yasini doldurmus kadinlarda rahimin yumurtaliklarla birlikte çikarilmasi bir seçenektir. Bu durumda % 1-3 hastalik tekrarlayabilir. Hormon replasmani olarak estrojen kullanimi, arkada yumurtalik dokusunun birakilmasi bu riski artirir. Her iki over alinmazsa bu risk % 30a çikar. Bu yüzden histerektomi ile hormon replasmani tedavisi arasinda 6 - 9 ay ara verilmesi önerilir.