♀ Hirsutizm, androjen adi verilen seks hormonuna bagli killanma artisi olarak
açiklanabilir. Killanma artisi genelde üst dudak, çene, kulak, yanak, alt karin,
sirt, gögüs ve üst kol ile uylukta meydana gelir.
Hirsutizm, genelde
androjen hormonunun artisina bagli olarak meydana gelmekle birlikte bazen de kil
köklerinin bu hormona olan duyarliliginin artisi sonucunda da meydana
gelebilir.
♀ En sik rastlanilan nedeni, polikistik over hastaligidir
(POH). POH da tipik olarak adet düzensizlikleri, kisirlik, sismanlik ve
hirsutizm gözlenir. Bu hastaliga böbrek üstü bezlerinden androjen salinimini
arttiran hipotalamao-hipofzer hastaligin neden oldugu sanilmaktadir.
♀
Androjen salgilayan over (yumurtalik) tümörleri genelde hizli kil büyümesine,
adet görmemeye ve virilizasyona (memede küçülme, seste kalinlasma, kliterusta
büyüme, alinda açilma gibi) neden olurlar. Bu tümörlerden en sik testesteron
hormonu salgilanir.
♀ Bazi enzim eksiklikleri ve böbrek üstü bezinden
uygunsuz hormon salinimi da hirsutizme neden olabilir. Böbrek üstü bezlerinden
en çok salgilanan androjen Dihidroepiandrosteron-sülfattir. Nadiren diger bazi
durumlarda da (hipotiroidi ve akromegali gibi) hirsutizm olabilir. Herhangi bir
nedene baglanamayan hirsutizm durumlari da vardir.
♀ Hirsutizm,
hipertirikoz denilen ve yer olarak normal ancak miktar olarak artmis killanmadan
ayrilmalidir, çünkü tedavileri farklidir. Ilaçlardan fenitoin, minoksidil,
diazoksit ; kil büyümesine neden olabilirler. Penisilamin ve streptomisin de
çocuklarda benzer etki gösterirler. Hekzakolorobenzen (mantar öldürücü) de
killanmada artisa neden olur. Porfiria, hipotiroidizm, dermatomiyozit,
akromegali, Hurler hastaligi, Cornelia de Lange hastaligi killanmada artisa
neden olabilir.
♥ Laboratuvar : Testosteron,
Dihidroepiandrosteron-sülfat, bir gecelik (overnight) deksametazon süpresyon
testi, iki günlük düsük doz deksametazon süpresyon testi, androstenodiol
glukuronid ölçümleri tanida yardimci olabilir. Ayrica süphelenilen hastaliga
yönelik testler de gerekli olabilir.
♥ Tedavi : Tedavide ilaç olarak
dogum kontrol haplari, progestinler, spironalactone, simetidine, GnRH
analoglari, siproteron asetat kullanilabilir. Kozmetik olarak agda,
depilatörler, elektroliz, tras kullanilabilir. Altta yatan bir hastalik
saptanmissa buna yönelik tedaviler daima önceliklidir. Tibbi tedavi sonucunda
hirsutizm hastalarinin %23-95 inde düzelme olmaktadir.
