Mide, proksimal GIS’in asimetrik bir dilatasyonu olup yiyeceklerin baslangiç sindirim ve depolanmasi fonksiyonlarini üstlenir. Midenin kapasitesi ortalama 1000 ml. dir. özefagus ile birlestigi yer kardia adini alir ve T12 hizasindadir. Pilor ise midenin duodenum ile birlestigi yerdir ve L1’in alt kenari düzeyinde orta hattin 1-2 cm sag tarafinda bulunur.
Midenin 4 kismi vardir:
1- Kardia
2- Fundus
3- Korpus
4- Antrum ve pilor
Kardiada belirgin bir sfinkter yapisi yok iken, pilorda tam bir sfinkter vardir. Midenin sirküler kas tabakasi bu bölgede çok kalinlasir ve pilor sfinkter kasini olusturur.
Mide duvari 4 tabakadan meydana gelir:
- Seroza
- Müsküler tabaka: Içten disa oblik, sirküler, longitüdinal
- Submukoza
- Mukoza
Damarlari:
Arterler: Çöliak trunkusun dali olan sol gastrik arter ile ana hepatik arterin dali olan sag gastrik arter küçük kurvatur boyunca uzanir. Gastroduodenal arterin dali olan sag gastroepiploik arter ile splenik arterin dallari sol gastroepiploik arter ve kisa gastrik arterler de büyük kurvatur boyunca dagilirlar.
Venleri: Mukozadan baslayan venler arterlere eslik ederek, splenik, superior mezenterik ve portal vene dogrudan açilirlar. Sol gastrik artere karsilik gelen koroner ven (sol gastrik ven) ise portal hipertansiyonda kaval sistemle baglantiyi saglayan ve varis olusumuna yol açan önemli yapi olarak karsimiza çikar.
Lenfatikleri: Lenfatikler damarlari takip ederek 4 primer nodal bölge olustururlar:
1. Bölge, sag gastroepiploik damarlarin çevresinde olan lenf nodülleri olup büyük kurvatürün pilorik bölgesini drene eder (subpilorik grup).
2. Bölge: Gastroepiploik damarlarin çevresinde olan lenfatikler olup kardia ve fundus bölgesini drene ederler (splenik ve omental nodal gruplar).
3. Bölge sol gastrik damarlar boyunca olan lenfatikler olup midenin proksimal 2/3’ünü drene ederler (sup. gastrik veya sol gastrik nodal gruplar).
4. Bölge ise, pilor ve distal mideyi drene eder (suprapilorik lenf nodlari).
Sekonder lenf nodu bölgeleri ise çölyak aks, porta hepatis ve pankreatik gruplardir.
Sinirleri: Parasempatik ve sempatik sinirleri vardir.
Sempatik sinirleri gastrik ve epiploik arterlerin çevresinde çölyak pleksustan gelir.
Parasempatik sinirler ise vagustan gelir. Sol vagus önde, sag ise posteriorda yer alir. Ön vagus diyafram altinda hepatik dal verir, arka vagus ise çölyak dal verir. Ön vagus (sol) hepatik dalla karaciger ve safra kesesini innerve eder. Ayrica mideyi (fundus ve corpus) ve antrumu da innerve eden dallar verir.
Arka vagus (sag) ise, çölyak pleksusa dal verir. Ayrica fundus, korpus ve midenin diger yerlerini inerve eder. Sonra da distal GIS’i innerve eder.
Ayrica arka vagustan nadiren Grassi’nin kriminal siniri çikabilir. Vagusun dallanma sonrasi mide korpusuna dallar veren kismina ise Letarjet siniri denilir.
Histoloji: Midenin mukoza tabakasi kolumnar hücreler ile kaplidir. Mukoza kardiya, fundus ve korpus, antral mukoza olmak üzere 3 farkli bölgede degerlendirilir. Kardiyadaki yüzeyel bezler mukus salgilarlar. Fundus ve korpusta ise, oksintik bezler de denilen bezlerin içinde mukus salgilayan hücreler, pepsinojen salgilayan esas (zigomatik) hücreler, HCl ve IF salgilayan parietal (oksintik) hücreler ile argentaffin endokrin hücreler bulunur. Antral mukozada ise parietal hücre bulunmaz, mukus hücreleri ve gastrin salgilayan G hücreleri bulunur.
