Parmaklarimiz niçin çitlar
Bazi insanlar her iki elinin parmaklarini birbirine geçirerek ve onlari gererek ses çikartirlar, yani çitlatirlar. Çogumuz buradan gelen sesin kemiklerden geldigini saniriz, hatta rahatsiz oluruz ama nedense bunu yapanlar hallerinden memnun görünürler. En çok ve kolaylikla çitlattigimiz yerler vücudumuzda en çok bulunan sürtünmeli eklem yerleridir. Bu tip eklem yerlerinde, örnegin parmaklarimizda, iki kemigin birlestigi yerde bir baglanti kapsülü vardir. Bu kapsülün içinde kemiklerin hareketleri sirasinda buralari yaglayan bir sivi vardir. Bu sivinin içinde erimis halde oksijen, nitrojen ve karbondioksit gazlari bulunur.
Vücudumuzda en kolay çitlatabilecegimiz eklem yerlerimiz parmaklarimizdir. Parmaklarimiz gerilince ve eklem yerlerimiz düzlesince bu kapsül de gerilir. Içindeki sivinin basinci azalir ve gaz kabarciklari patlamaya baslar. Iste kulagimiza gelenler bu seslerdir. Patlayan kabarciklar neticesinde gazlar bu siviyi terk eder, sivi daha da genlesir ve eklem yerinin hareket kabiliyetini arttirir. Süphesiz ki eklem yerinin gerilmesi, bu kapsülün boyu ile sinirlidir. Eger parmaklarinizi çitlattiginiz anda röntgenini de çekerseniz, eklem içinde olusan gaz kabarciklarini görebilirsiniz. Bu olay eklem yerindeki hacmi yaklasik yüzde 15-20 artirir.
Ayni parmaginizi arka arkaya çitlatamazsiniz. Bir süre beklemeniz gerekir, çünkü gaz kabarciklarinin sivi içersinde tekrar olusmasi biraz zaman alir.
Tüm bu açiklamalar, deneylerle ispatlanmasina ragmen, yine de bu kadar küçük gaz miktarinin bu kadar büyük bir ses çikartabilmesinin nedeni hala anlasilmis degildir. Bu sorunun tatmin edici bir cevabi da henüz yoktur. Ayrica detayli çalismalar göstermistir ki, çitirdama sirasinda iki ayri ses duyulmaktadir. Birincisinin gaz kabarciklarinin patlamasi oldugu biliniyor. Ikinci sesin ise kapsülün uzama sinirina vardiginda çiktigi saniliyor.
Evet geldik en çok merak edilen soruya! Parmaklarimizi çitlatmak vücudumuz için zararli midir? Bu konuda elde çok az bilimsel çalisma sonucu vardir. Bir görüse göre parmak çitlatmanin eklem yerlerimizdeki siviya bir tesiri yoktur. Diger bir görüse göre ise sürekli olarak bunu yapanlarda ve bunu aliskanlik haline getirenlerde, eklemler etrafindaki yumusak doku zarar görmekte, parmaklar sismekte, dolayisi ile elin kavrama gücü azalmaktadir.
