Özellikle köpek, kedi, kurt, tilki ve yarasa gibi memeli hayvanlarda görülen bir hastaliktir.
Insana da bu kuduzlu hayvanlarin isirmasi ile geçer. Dislerin açtigi yaraya, kuduz virüsü tasiyan hayvan salyasi bulasir. Virüsler yaradan içeri girdikten sonra sinirler yoluyla merkez sinir sistemine (beyne) ulasir; tahribatmi yaparak sonu ölüm olan genel felçlere sebebiyet verirler.
Belirtileri:
• Hayvan isirdiktan ancak bir ila alti ay sonra hastalik belirtileri ortaya çikar. Bu müddet degisikligi, vücudun direnci ve isirilan yerin beyne olan uzakligi ile orantilidir.
• Ilk belirtileri karamsarhk ve huysuzluktur.
• Sonra, bogazda baslayan agrili kasilmalardan dolayi, hasta su içemez. Bunu beceremediginden huysuzlasir. Halk arasinda bu durum \”su korkusu\” tâbiri ile açiklanir.
• Yutkunma güçlügünü agrili kas spazmlari izler. Hastada suursuz tepkiler ve ihtilaçlar (delilik halleri) belirir.
• Nihayet, birkaç gün içinde, adale kasilmalari genel felç haline dönüsür ve sonuç ölümdür.
Ne Yapmali?
• Bir hayvan tarafindan isirildiginiz zaman, her halükarda, kuduz olabilecegini düsünmelisiniz.
NOT: Hayvanda kizginlik ve azginhk alâmetleri varsa; köpek ise havlarken, kedi ise miyavlarken ahsilmisin disinda sesler çikariyorsa; hele agzinda bol salya varsa onu mutlaka yakalayip belediye tabibine veya bir hastahaneye götürünüz. Yakalamaya çalisirken -tekrar isirilmamak için- dikkatli hareket ediniz.
Isirilan yeri bol sabunlu su ile yikayiniz.
Yakaladiginiz hayvani ilgili saglik kurulusuna (belediye tabibi veya hastahane) götürüp \”kuduz testi\” yaptiriniz. Görevliye, isirildiginizi söyleyiniz ve gerektiginde aranmak üzere adresinizi ve telefon numaranizi veriniz. Veya neticeyi almak üzere randevu isteyiniz.
Testler kuduzu dogruladigi takdirde isirik yeri cerrahi usullerle temizlenir ve kuduz serumu zerkedilir. Arkasindan vücuda aktif bagisiklik kazandirmak için ölü kuduz virüsü asilanir. Asilama usulleri degisik olmakla beraber, hepisinin de gayesi hastada kuluçka devresi sona ermeden bagisikhk olusturmaktir.
