Etkeni varicella zoster virüsü olan bir enfeksiyon hastaligidir. Virüsün,
omurilik arka köklerine yerlestigi ve bir nedenle aktif hale geçerek,
belirtileri ortaya çikardigi kabul edilmektedir. Virüs yillar boyunca hiç bir
belirti ortaya çikarmadan sessizce kalabilir.
Belirti ve Bulgular
•
Meydana gelen sikayetler, hangi sinirin kökünün etkilendigine baglidir.
Etkilenen sinirin yayildigi bölgede bazen kasinti ile baslayan ve hafif agri
yapan bazen de çok siddetli agri meydana getiren (kozalji tipinde yanici
agrilar) kabarciklar görülür.
• Bu kabarciklar genelde küçük gruplar halinde
(3-5 tane bir arada) bulunur.
• Bazen çok sayida kabarcik bulunurken, bazen
de az sayida kabarcik bulunur.
• En sik olarak kaburgalar arasi sinirler
tutulur.
• Kabarciklar vücudun bir yarisinda kalir, orta hatti geçmez.
Genelde 1-3 haftada kabarciklar kaybolur, ancak kabarciklarin yerinde hafif koyu
renkli lekeler kalir. Bu lekelere bastirinca, birkaç dakika süren siddetli
agrilar meydana gelir. Bu agrilar aylarca veya yillarca sürebilir (bu duruma
post-herpetik nevralji adi verilir).
• Eger kafa sinirlerinden bazilari
tutulursa geçici yüz felci, kulak problemleri, göz problemleri görülebilir.
• Lenfoma hastalarinda tüm vücudu tutan yaygin zona
görülebilir.
Tedavi
o Kabarciklarin üzerine talk pudrasi ve pomat
(oxyde zinc) sürülerek agri ve kasinti azaltilabilir. Bunlar ayrica
kabarciklarin çevresinde olusabilecek diger enfeksiyonlari önler.
o B
vitamini faydali olabilir.
o Agri çok siddetli degilse aspirin, parasetamol
gibi agri kesiciler yeterli olabilir, ancak çok siddetli agrilarda enjeksiyon
tipi agri kesiciler gereklidir.
o Agir hastalarda kortikosteroidler
verilmelidir,
o bununla birlikte antibiyotik de kullanilmalidir.
o Kozalji
tipinde yanici agrisi olanlarda sinirleri bloke edici ilaçlar verilir, bu tür
ilaçlarin kalp hastaligi olanlarda kullanilmamasi gerekebilir, özellikle koroner
kalp yetmezligi olanlarda kullanilmamalidir.
o Agir hastalarda ve
kabarciklarin ve agrilarin yaygin oldugu durumlarda antiviral (virüslere karsi
etkili) ilaçlar kullanmak gerekebilir.
o Post-herpetik nevralji döneminde;
genelde yukarida sayilan ilaçlar faydali olmaz. Genelde antidepresan gibi
psikiyatrik ilaçlar kullanilir.
