Tibbi arastirmalarin geri oldugu 15. ve 16. yüzyil Avrupasinda cüzzam tehlikeli bir hastalik olarak tanitiliyordu. Romanlara ve sinemaya bu yönüyle yansidigindan günümüzde dahi ayni korkutucu imajini korumaktadir.
Halbuki hastaliga sebep olan \”mycobakterium leprae\” adindaki bakteri; çogu yönleriyle tüberküloz basiline benzer. Ayni zamanda aside dayanikli bir yapiya sahiptir.
Cüzzam, nadir olarak bulasan, salgmlar halinde görülmeyen bir hastahktir. Mikroplar vücuda girdikten 3-5 yil gibi uzun bir zaman sonra belirtileri görülmeye baslanir. Belirtileri ve hastahgin seyri cinsine göre degisiklikler gösterir.
Cüzzamm baslica iki tipi vardir:
1-Nodüler veya lepramatöz
2-Nöral veya tüberküloid
Nodüler Cüzzamin Belirtilerl:
• Genellikle tekrarlayan ates krizleri ile kendini belli eder.
• Yüzde kirmiziya çalan siskinlikler ortaya çikar.
• Daha sonra siskinlikler sertleserek. birlesir. Sertlesme sirasinda agri yaparlar.
• Sisliklere dokunuldugu zaman hasta bunu hissetmez.
• Yüzden baska; kulaklar, burun içi, önkol bölgeleri ve apis aralari sisliklerin sik görüldügü yerlerdir.
• Hastaligin ilerledigi devrede yüz sis ve yuvarlak bir görünüs alir. Gözler çukurlarina kaçmis; burun yassidir.
• Dil, girtlak ve bogazda yaralar olusur. Bu yaralar iyilestikten sonra, yerlerinde sert bir kabuk ve sekil bozuklugu kalir.
Nöral Cüzzamin Belirtileri:
• Cüzzam mikroplarinin sinirler üzerinde etkili olmalari halinde belirtiler \”Nodüler cüzzam\”inkinden farkli bir seyir izler.
• Sinirlerin harap olmasi neticesinde, vücutta ve kalçalarda erime görülür. Sinirlerin zarara ugradigi bölgelerde deri hissizlesir ve soluklasir.
• Daha sonra çürümeler ve yaralar ortaya çikar.
• El ve ayak parmaklarinda kangrenlesmeler baslar.
Ne Yapmali?
• Cüzzam zannedildigi gibi tedavisi mümkün olmayan tehlikeli bir hastalik degildir.
• Bugün Türkiye’de basari ile tedavi uygulayan \”lepra hastahaneleri\” mevcuttur. Yeter ki zamaninda müracaat edilip gerekli tedavi baslatilsm.
Tedavi:
• Birçok bulasici hastaliga karsi kullanilan Sülfanomit ve Streptomisin tipi ilâçlar cüzzam için de oldukça etkilidirler.
• Hasta ile çok siki temasta bulunmadikça bulasma tehlikesi yoktur. Bu sebeple, tedavi sirasinda hastayi ayirmaya gerek görülmemektedir.
