Bebeklik çocukluk sismanlik zayiflik. Anne karnindan okul çagina kadar, çocugun gereksinimleri ve beslenme sekli, büyüme ile birlikte degisir. Bu farkli dönemlere göre de sismanligin önlenmesi için farkli beslenme önerileri verebiliriz.
1. Dogum Öncesi Dönemde Beslenme
- Gebeligin baslangicindan itibaren annenin yanlis beslenme aliskanliklari düzeltilmeli, gebelik için gerekli besin ögelerini içeren, dengeli bir diyet tüketmesi saglanmalidir.
- Gebelikte annenin fazla agirlik almasi önlenmeli, agirlik alimi izlenmelidir. Annelerin gebelik süresince 9-14 kg agirlik artisi normaldir.
- Eger anne gebeligin basinda sisman ise fazla agirlik artisina gerek yoktur.
- Gebeligin son üç ayinda anne sisman ise, enerji kisitlanmamalidir. Bu uygulama anne karnindaki bebegin büyümesini olumsuz etkileyecektir.
- Anne diyabetik ise, kan sekerinin kontrolü sisman bebek dogumunu önlemek için gereklidir.
2. Bebeklik Döneminde Beslenme (0-1 yas)
Bu dönemde bebek için, yasina uygun almasi gereken enerji ve besin ögelerini saglayacak en ideal besin \"anne sütü\"dür. Bebegin yasina uygun agirlik kazanmasi, yeterli büyüme ve gelismesinin saglamasi için Ilk alti ay tek basina, altinci aydan sonra da uygun ek besinlerle beraber iki yasina kadar emzirmeye devam edilmesi gereklidir.
- Yeterli anne sütü alan bebeklerin bebeklik ve çocukluk döneminde ve yasaminin daha sonraki döneminde \"sisman\" olma riski azdir.
- Altinci aydan sonra azar azar ayina uygun ek besinlere baslanmalidir.
- Ilk ek besin tatli olmamalidir. Bu bebegin sürekli tatli ve sekerli besinlere istek duymasina, dolayisiyla gereginden fazla enerji almasina neden olabilir.
- Ek besin olarak unlu-sekerli (muhallebi, nisastali mamalar, vb.) yiyecekler verilmemelidir.
- Muhallebi yerine yogurt, bisküvi-süt karisimi yerine ekmek-süt karsimi seçilmelidir.
- Süte; seker, bal, vb. katilmasi fazla enerji alimi ile sismanliga neden olacagindan eklenmemelidir.
- Daha fazla yemesi için bebek zorlanmamalidir.
- Bebek ek besinler ile beslenirken kasik ve bardak kullanmalidir. Biberon kullanimi anne sütü alimini olumsuz etkiledigi gibi fazla besin alimina neden olabilir.
- Bebegin yedigi besinlerin miktari, ayni aydaki baska bebeklerle kiyaslanmamalidir.
- Bebegin büyüme ve gelismesi izlenmelidir. Bebegin beslenmesinde yapilacak degisiklikler için bu izlemi yapmak gereklidir.
3. Okul Öncesi Dönemde Beslenme
Çocugun yasina ve olmasi gereken agirliga uygun dengeli bir diyetle beslenmesi saglanmali, yanlis beslenme aliskanliklari düzeltilmelidir.
- Bu yas grubu çocuklar için \"düsük enerjili diyetler\" in kullanimi sakincalidir.
- Ailenin diger üyeleri dogru beslenme aliskanliklari ile çocuga örnek olmalidir.
- Çocugun yedigi besin miktari baska çocuklarla karsilastirilmamalidir.
- Her ögünde dört besin grubundan yiyecek bulundurulmalidir.
Besin Gruplari:
a. Süt ve Ürünleri
b. Et, tavuk, balik, yumurta, kurubaklagil, findik, vb.
c. Taze sebze ve meyve
d. Tahillar (ekmek, pirinç, bulgur, bisküvi vb.)
- Çocuk oyunla, pazarlikla, masallarla beslenmemelidir.
- Tüm aile bireylerinin bir arada sofrada oturarak beslenmesi aliskanlik haline getirilmelidir.
- Televizyon reklamlarindan etkilenerek, enerji yogunlugu yüksek, seker ve yag içerigi fazla olan hazir besinler (çikolata, seker, cips, vb.) verilmemelidir.
- Bu tür besinler yerine; ara ögünlerde hem çocugun istahini kesmeyecek, hem de saglikli beslenmesi için gerekli olan meyve, taze meyve suyu, ayran ya da süt gibi besinler seçilmelidir.
- Yasamin ileri dönemlerindeki beslenme aliskanliginin bu dönemde yerlestigi unutulmamalidir.
- Oyun oynarken, televizyon izlerken beslemek çocugun farkinda olmadan fazla besin tüketmesine neden olabilir.
- Yemek öncesi, gelisigüzel besin tüketimi çocugun ögünlerde yemek yemesini engeller.
4. Okul Döneminde Beslenme
Çocuk hafif sisman ise;
- Büyüme ve gelisme sürdügü için, düsük enerjili zayiflama diyetleri kesinlikle uygulanmamalidir.
- Yanlis beslenme aliskanliklarinin düzeltilmesi ve fiziksel aktivitenin artirilmasi gereklidir.
- Çocuklarin ögün atlamasi önlenmeli ve her ögünde dört besin grubundan da yiyecek bulunmalidir.
- Çocugun yasina uygun besin gruplarindan tüketmesi saglanmalidir.
Çocuk ileri derecede sisman ise;
- Yeterli, dengeli yasina uygun diyet uygulanmalidir.
- Yanlis beslenme aliskanliklari düzeltilmeli, - Büyüme ve gelisme izlenmeli,
- Fiziksel aktivite arttirilmali.
Okul dönemi, çocuklarda spor yapmak ve bunu bir yasam biçimi olarak yerlestirmek için en uygun yaslardir.
