Çocuklara Sebzeyi Sevdirmek
Besinlerin nereden geldigini, nasil büyüdügünü
ögrenmeleri. çocuklarin yedikleri sebze ve meyvelerin sayi ve araligini
genisletebilir. Çocugunuza sebze ve meyvelerin nasil büyüdüklerini anlatin. Eger
uygun bir yeriniz veya bahçeniz varsa, çocugunuzia beraber sebze ve meyve ekerek
bunlarin gelisimini takip edin (belki saksida da deneyebilirsiniz).Garip
gelebilir fakat, bu çocugunuzun o sebze veya meyveyi sevmesine yardimci
olacaktir. Çocuklara alisveris yapma ve yemek istedikleri tarifleri seçme
konusunda izin verin. Çocugunuzia beraber seçtigi sebze ve meyvelerle degisik
tarifler gelistirin. Besin hazirlanmasinda katilimda bulunan çocuklar, farkli
besinleri tatmaya egilimli olmaktadirlar. Çocuklarin ögünlerini ve ara
ögünlerini hazirlarnalarina izin verin. Hem besinleri birlikte hazirlarken,
çocuga ellerini yikama ve besin hijyeni gibi konularda da bilgi verebilirsiniz.
Besin sunumuna dikkat edin. Degisik renk, sekil ve yumusaklikta olan
besinlerin çocuga sunumu, onu degisik sebze ve meyveleri denemeye
yönlendirecektir. Genç çocuklar. yeni bir besini sevrneden önce birkaç kez
tatmaya ihtiyaç duyabilirler. Ilk seferde çocuk besini reddederse. baska bir
ögünde veya ara ögünde tekrar tadina bakmasi için onu cesaretlendirin.
Sebze ve Meyvenin Önemi
Çocuklara önlerindeki sebzeleri
yedirmek kolay degildir, Fakat arastirmalar ailelerin bunu denemelerinin ve bu
yönde çabalamalarinin hayati önem tasidigini göstermektedir, Sebze ve meyve
tüketiminin kuskusuz sagliga önemli katkisi vardir, Uzun, kaliteli, saglikli bir
ömllr için, erken yaslarda saglikli ve dengeli beslenme aliskanliklarinin
kazandirilmasi çok önemlidir,
Sebze ve meyveler iyi birer karbonhidrat
ve posa kaynagi oldugu gibi, ayni zamanda doganin bize sundugu çok çesitli
vitamin ve mineralleri barindiran bir hediye paketi gibidir. Bu bilesenler;
sagligimiz, büyümemiz ve kanser, kalp, hipertansiyon, obezite ve diyabet gibi
hastaliklara karsi korunmamiz için çok önemlidirler,
Yapilan çalismalar
çocuklarin özellikle 2-7 yaslari arasinda çok az meyve sebze tükettiklerini
göstermektedir, Oysaki hem çocuklarin, hem de yetiskinlerin çok çesitli sebze ve
meyve tüketmeleri gerekmektedir, Çünkü herbir sebze ve meyvenin sagladigi besin
ögeleri farklidir ve bizi az önce de degindigimiz hastaliklara karsi
korumaktadiriar.
Geçmisten günümüze kadar uzanan degismeyen bazi kurallar
vardir, Örnegin belli besinlerin tüketimi ailelerimizden miras kalan bir
beslenme kültürüdür, Özellikle Türk toplumu, en eski zamanlarindan bu yana et
agirlikli beslenmektedir, Belki de, et grubuna karsi hala daha fazla egilim
gösterilmesinin, masalarimizdan eksik edilmemeye çalisilan ve agirlikli
tüketilen bir besin grubu olarak kalmasinin sebebi de budur,
Fakat
unutulmamalidir ki; özelikle büyüme çagindaki yas grubunda, tüm besin
gruplarinin bir arada tüketilmesi önemli ve gereklidir, Bunun için sebze ve
meyve tüketme aliskanligi küçük yaslarda baslayacak egitimle kazandirilmalidir,
Çocuklarin, özellikle büyüme çagindaki çocuklarin, ailelerini izleyerek onlarin
yaptigi davranislarin aynisini yaptigini gösteren pek çok çalisma bulunmaktadir.
Bu nedenle, sebze ve meyve tüketimine, yapilan son bilimsel çalismalarin da
isigi altinda, daha çok önem vermeli ve yeterli miktarda et grubunun da dahil
oldugu bir sofrada ihtiyacimiz olan sebze ve meyveye de yer açmaliyiz,
Örnegin; ana yemeklerin yaninda sebze veya salata servis edilmeli,
sevdigi yerneklerin yanina farkli kombinasyonlarda sebze buketleri eklenmeli,
belli sikliklarla yeni sebzeler denenmelidir.
Çocugun Yediklerini Neler Etkiler
\"Bu senin sagligin için çok yararli\"
demek, bir çocuk için çok fazla sey ifade etmeyecektir. çocugun besin
seçimlerinde diger faktörler daha etkili olmaktadir. Çocuklar acil ihtiyaçlari
ve istekleri dogrultusunda seçimlerini yapmaktadirlar.
Tat
Çocuklarin besin seçimlerinde en önemli etken tat duyusunun tatmin
olmasidir. Çocuklar bir besini tadi hoslarina gittigi için seçerler. Çünkü,
yedikleri besin onlara kendilerini iyi hissettirir.
Ailenin Etkisi
Çocuklar için aileleri onlarin en iyi bilgi edinebilecekleri kaynaklardir ve
saglikli aliskanliklar kazanmalarini etkileyecek olan en önemli faktörlerdendir.
Ailenin yeme aliskanliklari, aktivite düzeyi ve besinlere, yemek yemeye karsi
tutumlari, çocuklar üzerinde büyük etki yaratacaktir. Örnegin; eger ailenin
kahvalti yapma aliskanligi varsa, çocuk da bunu yapmak isteyecektir. Besin
seçimlerinde de ailenin payi büyüktür. Aile masa da herhangi bir besini
seçiyorsa, çocuk da bundan etkilenerek besin seçme yoluna gidecektir. Bu nedenle
ebeveynler dogru rol model olmalidwlar.
okul
Günün büyük çogunlugunu kapsayan okul saatleri, çocuklarin hayatinda
büyük roloynadigi gibi. beslenmelerini de direkt etkiler. Okullarda beslenme
egitimi programlarinin yer almasi, çocuklara saglikli beslenme aliskanligi
kazandirilmasinda önemli bir anahtar olabilir. Bunun için çocuklara örnek olan
ögretmenlerin beslenme konusunda bilgili olmasi, dogru örnek olmasi gerekir.
Okul saatlerinde karsilanacak olan ögünlerin dogru besinlerden seçilmesi.
Hijyenik olmasi, taze sebze ve meyvelerden olusan ara ögünlerin eklenmesi en
temel önerilerdendir.
Basin
Medya çocuklarin en temel bilgi edinme kaynaklarindandir.
Dogru-yanlis, pek çok bilgi bombardimanina tutuldugumuz günümüzde, iyi ile
kötüyü ayirt edecek bir bilgi süzgecine ihtiyaç duyanz, Bunun için, muhakeme
yetisi tam gelismemis çocuklar tehdit altinda olabilir, yanlis aliskanliklar
edinebilir. Reklamlar, televizyon sovlari, filmler, kutlamalar, spor
programlari, vb. programlarin çocuklarin besin seçimleri üzerinde büyük etkisi
olabilmektedir. Bu nedenle, çocuklarin yas grubuna yönelik programlari
izlemeleri gerekmektedir. Ayrica, medyanin egitici kimligini de korumasi
gerekir. Yine çocuklara besleyiciligi olmayan besinlerin reklaminin yapilmasi da
önlenmeye çalisilmalidir.
Arkadas Çevresi
Yasitlarin, özellikle de ilk
10 yasindaki çocuklarin birbirine etkileri çok fazladir. Bu yas grubu
birbirlerine kendilerini kabul ettirip sevdirmek isterken, ayni zamanda
birbirlerini taklit etmektedirler. Özellikle yedikleri besinler konusunda sanki
bir yaris varmis gibi, hepsi ayni seyleri tüketmek isterler. Bu anlamda,
ailelerin çocuklarini takip etmeleri, gelisen davranislari zamaninda tespit edip
dogru yönde degistirmeleri çok önemlidir.