ASILARIN YAN ETKILERI
1) Yerel Yan Etkiler : Sik görülür. Asi yerinde hassasiyet ve agri bir iki gün içinde kaybolur. Bazan asi uygulanan bölgede bir sertlik olusabilir, haftalarca devam edebilir. Abselesme olmadikça tedavi gerektirmez.
2) Genel Yan Etkiler : Ani tansiyon düsmesi, girtlakta gelisen ödem, siddetli allerji hayati tehdit edebilir. Bazi çocuklarda bas agrisi, mide barsak sistemi rahatsizliklari görülebilir, bir iki gün içinde kendiliginden geçer. Asi sonrasinda % 10-20 olasilikla ortaya çikan ates, ates düsürücülerle bir iki günde kaybolur. Kizamik ve kizamikçik asilarinin atesi geç olarak 5-12 gün içinde ortaya çikmaktadir. Tedavi yaklasimi aynidir.
3) Deri Reaksiyonlari : Asi yerinde, bazan da asi yeri disinda döküntüler görülebilir. Kizamik asisi olanlarin % 2-5'inde, kizamikçik asisi yapilan çocuklarin % 5-10 kadarinda 6-12. günler arasinda cilt döküntüleri ortaya çikabilmektedir.
4) Böbrekle Ilgili Sorunlar : Böbrek hastaligi olan çocuklarda asilama sonrasinda idrarda protein çikisi artmaktadir.
5) Sinir Sistemiyle Ilgili Sorunlar
a) Havale: Bogmaca asisina bagli havale sikligi 6-18 aylik çocuklarda binde bir civarindadir. Meydana geldiginde herhangi bir iz birakmaz. Ancak asellüler bogmaca asisiyla bu tip sorunlarin sikligi çok düsük seviyelere indirilmistir.
b) Sok: Bogmaca asisindan sonra 6-10 saat içinde cilt renginde solma, bazan morarma ve huzursuzluk birdenbire baslayabilir. Bir kaç dakikada kendiliginden iyilesir. Allerjik çocuklarda daha sik görülmekle birlikte genel olasilik on binde bir kadardir.
c) Uzun Süren Aglama: 3-6 aylik çocuklarda asidan 6-10 saat sonra ortaya çikan ve nadir görülen bir durumdur.
d) Beyinde Fonksiyon Bozuklugu : Bogmaca asisina bagli olarak milyonda bir olasilikla meydana gelir. Daha önce de sözünü ettigimiz asellüler bogmaca asisi iyi bir alternatif olabilir.
e) Ölüm: Çok nadiren bogmaca asisi sonrasinda, bilinmeyen nedenlerle meydana gelebilmektedir.
6) Felç : Canli çocuk felci asisisindan sonra üç milyonda bir olasilikla felç ortaya çikabilmektedir. Bu ciddi sorun özellikle bagisiklik sistemiyle ilgili problemleri olan bebeklerde meydana çikabilmektedir. Inaktif (ölü) çocuk felci asisi uygulanan bireylerde bu gibi yan etkiler görülmemektedir.
7) Beyin Iltihabi : Kizamik asisi sonrasinda binde bir, kuduz asisini takiben 16-32 binde bir siklikla beyin iltihabi meydana gelebilmektedir. Son yillarda üretilmis olan kuduz asilarinda bu problem tümüyle ortadan kaldirilmistir. kizamikçik ve çocuk felci asisindan sonra nörolojik yan etki nadirdir.
8) Eklem Problemleri : Kizamikçik asisi eklem reaksiyonlarina neden olan tek asidir. Sikligi çocuklarda % 1, eriskinlerde % 5-10 kadardir. Tedavisiz kendiliginden iyilesir.
9) Lenf Bezesi Sismesi : Kotuk altinda lenf bezesi sismesi, BCG (verem) asisi sonrasinda % 6-12 siklikla karsimiza çikmaktadir. Baska bir deyisle BCG yapilan her 20 çocuktan bir ikisinde bu reaksiyon görülmektedir. BCG asisina bagli lenf bezesi sismesi genellikle kendiliginden düzelir, ilaç tedavisi gerekmez. Abselesme olursa ayrica müdehale gerekebilir.
10) Kemiklerle Ilgili Sorunlar : BCG asisi yapilan çocuklarda kemik iltihabi gelisme sikligi milyonda bir civarindadir. Asi yerine yakin bölgedeki kemikte görülür. Özel tedavi yaklasimlarini gerektirir.
