Çocuk Felci Asisi (TOPV - polio)
Çocuk felci, \"poliovirus\" adi verilen
mikroorganizmanin neden oldugu önemli bir hastaliktir. Özellikle gelismekte olan
ülkelerde ciddi bir toplum sagligi sorunudur. Basit bir gripal infeksiyon gibi
ilk belirtilerini veren hastalik, bir hafta içinde ortaya çikan, bacaklardan
baslayip yukari dogru ilerleyen felç tablosuyla dramatik bir hal alir.
Kaslardaki güçsüzlük, solunum adalelerini de içine alirsa, destek saglanmadigi
taktirde ölüme neden olabilir. Felç gelisen olgularda ölüm sikligi % 5 -10,
sakat kalma oraniysa %40 kadardir. Hastaligin herhangi bir tedavisi olmadigi
için asiyla korunma çok çok önemlidir.
Ilk çocuk felci salgini 1887
yilinda Stockholm'de tanimlanmistir. 1950'li yillara dek denenen çesitli asilama
yöntemleri basarisizlikla sonuçlanmistir. 1954 yilinda Salk ölü çocuk felci
asisini (IPV), 1957'de Sabin canli-zayiflatilmis-agizdan uygulanan çocuk felci
asisini (TOPV) gelistirmistir. Bu gün hala bu iki arastiricinin asilari yaygin
olarak kullanilmaktadir.
Canli polio (çocuk felci) asisinin kullanimi kolaydir. Agizdan iki damla
verilerek uygulanir. Uygulama sonrasinda emzirmenin bir zarari olmamakla
birlikte, asinin çikarilmasi olasiligina karsi bebek yakindan izlenmelidir.
Kusulursa asi tekrarlanmalidir. Ölü asi ise igneyle adale içine verildigi için
uygulanmasi daha zordur. Ancak yan etki sikligi çok daha azdir.
Agizdan verilen çocuk felci asisinin (oral polio) toplumsal bagisikligin
saglanmasinda özel bir rolü vardir. Zayiflatilmis asi virusu diskiyla atildigi
için özellikle kampanyalar araciligiyla tüm ülkeye yayilir, virusla temas eden
asilanmamis çocuklar da dolayli olarak bagisiklik kazanirlar. Ülkemizde canli
asi, kullanim kolayligi yaninda bu nedenle de tercih edilmektedir. Gelismis
ülkelerde ise ölü asi ön planda yer almaktadir.
