Bogmaca asisi . Damlacik yoluyla bulasan ve bulasiciligi çok yüksek bir enfeksiyondur. Anneden pasif antikor geçisi zayiftir ve koruyuculugu çok azdir.Etken mikroorganizma Bordetella pertussisdir ve degisik özellikler gösteren komponentleri vardir.
Adhezyon molekülleri; Filamentoz hemaglütinin, perfactin,fimbria, trakeal kolonizasyon faktörü. Bu moleküllerin hepsi immünojendir ve m.organizmanin solunum yolunda tutumasinda rol oynarlar.
Toksinleri; Trakeal sitotoksin (Immünojenik degil), Adenilat siklaz toksin (Immünojenik), Pertussis toksini (klasik hastalik tablosundan sorumludur ve lenfositoz yapar. Öksürük kontrol mekanizmalarini bozarak uzun süreli öksürük ataklarina neden oldugu düsünülmektedir.)
Asi: Whole celldir. Inaktive, bütün bakteriyel hücreden elde edilmistir. IM uygulanir. Whole cell asinin infantlarda görülen nörolojik hastaliklardan sorumlu tutulmaya baslanmasindan sonra yapilan çalismalarla, mikroorganizmanin komponentlerinin bir veya daha fazlasi için aselüler asi gelistirilmistir. Transplasental koruma yoktur. Asinin koruyuculugu %80 dir.
DBT asisi kesin kontrendikasyonlari:
1. Daha önce yapilan asidan sonra:
• Asiya karsi hipersensitivite
• Ilk yedi gün içinde ensefalopati
2. Nörolojik hastaligi olan çocuklar
• Sadece progressif nörolojik kontrendikasyon sinifina alinmasi önerilmektedir. Hastaya tani konduktan ve durumu stabillestikten sonra asi yapilabilir.
Asinin relatif kontrendikasyonlari:,
1. Hipotonik-hiporesponsif atak
2. Asidan sonraki 48 saat içinde görülen 40,50C üzerinde ates
3. Asidan sonra en az 3 saat süren ve durdurulamayan aglama nöbeti
4. Asidan sonraki 3 gün içinde görülen konvülsiyon
Asiya ait relatif kontrendikasyonlar görüldügünde hastalara asellüler asi yapilmasi tercih edilirken, kesin kontrendike oldugu durumlarda asellüler asi da yapilmaz.
Konvülsiyon öyküsü olan çocuklarda asilama:
Bu çocuklarda asi sonrasi febril ve afebril konvülziyon geçirme riski artmaktadir. Önerilen konvülziyon etyolojisinin aydinlatilip tedavinin baslamasina kadar asinin geciktirilmesidir. Difteri ve tetanozun tersine bogmaca geçirmis çocuklarda asilamaya gerek yoktur.