Kronik Pankreatit : Hastalarin büyük çogunlugu tekrarlayan karin agrisi ile
karakterizedir.
Etyoloji: En sik neden kronik alkolizm. Mekanizma halen tam
olarak bilinmiyor. Hiperparatiroidi, bazi aminoasidüriler, kronik duktal
obstrüksiyon yapan konjenital anomaliler de kronik pankreatite yol
açabilir.
Patoloji:
Klasik bulgular pankreasta yaygin fibrozis,
kalsifikasyonlar ve ekzokrin dooku kaybidir. Erken dönemde duktuslarda protein
içeren tikaçlar görülürken, ilerledikçe fibrozis ve kalsifikasyonlar bunun
yerini alir. Daha ileri vakalarda duktal dilatasyon, göller zinciri manzarasi
olabilir, fibrozise bagli koledok ve duodenal obstrüksiyon
görülebilir.
Klinik Bulgular:
• Tekrarlayan ve akut pankreatiti
andiran agri
• Kilo kaybi, malabsorpsiyon
• Glukoz intoleransi veya gerçek
DM
• Psödokist
• Daha nadir olarak bilier obstrüksiyon ve sarilik, portal
hipertansiyon veya pilor obstrüksiyonu tablosu ile
gelebilirler.
Agrinin nedenleri:
Duktal hipertansiyon, intrapankreatik
sinirlerin inflamasyonu, veya fibrozis içinde sikismasi, pankreatik iskemi,
sinirlerin perinöral kiliflarinin kaybolmasi, bilier obstr., psödokist veya
enfeksiyonlar olabilir.
Laboratuvar ve Radyoloji:
• KCFT bozuklugu,
özellikle alkoliklerde.
• Yag malabsorpsiyonu.
• Gaita ile azot atiliminda
artis.
• Glukoz tolerans testlerinde bozukluk veya belirgin DM.
• Akut
ataklar sirasinda amilaz yüksekligi.
• Direk grafiler: Kalsifikasyonlar
•
Baryumlu grafiler: Duodenal loopta genisleme.
• USG - BT: Bilier obst.,
dilatasyon, psödokist, dilate Wirsung, kitle lezyonlari.
• ERCP: Duktuslarin
durumu, dilatasyon, biyopsi.
• Ayirici tanida periampuller malignansiler
ekarte edilmelidir. Bazen ayirici tani için cerrahi
gerekebilir.
Komplikasyonlar:
• Psödokist: En sik görülen. Kist
duvarinin olgunlasmasi beklenir ve ERCP sonucuna göre tedavi belirlenir.
•
Sarilik: Siklikla koledok obstrüksiyonu, bas kismindaki fibraozise bagli.
•
Pankreatik duktus obstrüksiyonu.
• Duodenal veya kolonik obstrüksiyon: Çok
nadir.
Medikal Tedavi:
• En önemli yaklasim agrinin kontrolü. Alkol
alimi kesilmelidir. Somatostatin analoglari verilebilir. Siklikla narkotik
analjeziklere ihtiyaç duyulur. Kronik pankreatite bagli diyabette
katoasidoz nadirdir. Diyabet varliginda insülin tercih edilir, oral
antidiyabetiklerin faydasi yoktur.
Cerrahi Tedavi:
Endikasyonlar:
•
Agri (sürekli veya medikal tedaviye cevapsiz)
• Koledok obstrüksiyonu
•
Duodenum obstrüksiyonu
• Kolon obstrüksiyonu
• Pankreas kanseri
süphesi
• Splenik veya portal ven obstrüksiyonu + Portal
HT
Ameliyatlar:
• Drenaj ameliyatlari:
Lateral
pankreatikojejunostomi (Puestow ameliyati), distal pankreatikojejunostomi,
sfinkteroplasti.
• Rezeksiyonlar:
Distal, subtotal (%50, 80-85, 95),
total, pankreatikoduodenektomi.
• Transplantasyon:
Pankreatit için çok
nadir kullanilir.
