RESPIRATUAR ASIDOZ . Kan gazlarinda pH < 7.35 ve pCO2 yüksektir. pCO2’nun yüksekliginin nedeni inefektif alveoler ventilasyondur. pCO2’da akut artislar bikarbonat disi hücre içi tamponlarla 12-24 saatte düzeltilmeye çalisilir. Bu süreden sonra böbrekler ise karisir. Nadiren HCO3- 32 mEq/L üzerine çikar.
Respiratuar asidoz nedenleri:
Akut ve kronik akciger hastaliklari (akut havayolu tikanmasi, pnomoni, pulmoner ödem, vs.)
Bozulmus solunum hareketi (plöral efüzyon, toraks duvari anomalileri, pnömotoraks)
Nöromusküler bozukluklar (Myastenia gravis, poliomyelit, botulizm, vs)
Klinik: Respiratuar distres vardir. Artmis karbondioksit serebral vazodilatasyona neden oldugundan bas agrisi olabilir, bazen de intrakranial basinç artabilir. Hiperkarbi siddetliyse serebral depresyon olur.
RESPIRATUAR ALKALOZ
pH > 7.45 ve pCO2 düsüktür. Siddetli hastaligi olan kisilerdeki en sik görülen asit-baz bozuklugudur. Hiperventilasyon sonucu pCO2 düser. Baslangiçta (akut dönemde) solunum hizi artar, olay kroniklestikçe solunum hizi normale dönüp solunum derinlesir. Önce hücre içi tamponlar aktive olur, 1-2. günde ise böbrek kompenzasyonu baslar.
Respiratuar alkaloz nedenleri arasinda; anksiyete, ates, sepsis, pnömoni, pulmoner emboli, salisilatlar, karaciger yetmezligi, hipertiroidizm, yüksek rakim sayilabilir.